Om maar meteen met de deur in huis te vallen; gedachten zijn niet te stoppen. Hoe je wel beter om kan gaan met deze malende gedachten ga ik je uitleggen.
Je hebt last van malende gedachten, ze spelen niet alleen overdag de kop op, maar houden je daarnaast ’s nachts ook nog uit je broodnodige slaap. Als gevolg daarvan kamp je overdag met een slaaptekort. Als dit dan een keertje gebeurt, is het ook nog geen ramp (hoewel één nacht slecht of te kort slapen al schadelijk kan zijn voor het lichaam), maar chronisch slaaptekort is zeer schadelijk voor lichaam en geest. Het is natuurlijk niet mijn bedoeling om je met nog meer ellende op te zadelen zodat je hierdoor nog meer gaat piekeren. Ik ga proberen via dit artikel jou te helpen het piekeren te verminderen. Dus lees vooral verder…
Waar komt het piekeren vandaan?
Met piekeren is op zich helemaal niets mis. Je kan piekeren over je nieuwe baan, over je examen, een operatie die je moet ondergaan waar je je zorgen overmaakt. Over je geliefde of kind die in het ziekenhuis ligt. Het wordt anders als een persoon zich stelselmatig zorgen maakt. Dit kunnen problemen zijn die noodzakelijkerwijs opgelost moeten worden. Maar ook negatieve gebeurtenissen uit het verleden, of het zorgen maken over problemen die zich meer in de toekomst afspelen, komt tijdens het piekeren aan bod. Het kan ook gaan om maatschappelijke problemen bijvoorbeeld het zorgen maken over de financiële situatie.
Wat zijn de gevolgen?
Als de gedachte geen directe aanleiding heeft, of het zijn gedachten die weinig tot geen problemen, gevaar of risico voor jezelf of anderen opwekken, dan kan het zo zijn dat de gedachten een kenmerk zijn van een angststoornis. Dingen die eigenlijk geen direct gevaar opleveren, kunnen dan als levensgevaarlijk worden geïnterpreteerd. Dit zorgt er dan voor dat je het gevoel krijgt niet meer te kunnen stoppen met nadenken. Je maakt je zorgen over dingen in het dagelijkse leven, maar ook over het verleden en de toekomst. Waar eigenlijk weinig tot niets aan te veranderen is. Dit zorgt voor een belemmering in het dagelijkse leven.
De gedachten of het piekeren kan ook een kenmerk zijn van depressie. Je piekert dan niet alleen, maar je hebt ook andere klachten, zoals somberheid en lusteloosheid.
Is het echt nodig om gedachten te stoppen?
Zoals gezegd, gedachten kunnen niet stopgezet worden. Dat is onmogelijk. Als ik tegen jou zeg dat je vijf minuten lang niet aan een witte tijger mag denken. Wat denk je dat er dan gebeurt?
Juist, je denkt de hele tijd aan die witte tijger. Middels een training zou het mogelijk zijn om niet aan die witte tijger te denken. Echter creëer je dan geen gezonde psychologische gesteldheid. Dus het antwoord op de vraag of het nodig is om gedachten stil te leggen is dan: het kan wel nodig zijn, maar wat nodig is hoeft nog niet mogelijk te zijn. En als dit onmogelijk is, is deze vraag irrelevant.
Wat zou dan wel functioneel kunnen zijn om beter met deze gedachten om te gaan?
Het blog is begonnen met de uitspraak dat gedachten niet te stoppen zijn. Gedachten komen en gaan, de hele dag door. De enige manier om ongewenste gedachten uit je hoofd te zetten, is afleiding. Om niet continu aan die nare gedachten te hoeven blijven denken, zou je iets kunnen doen waarbij de gedachten niet zullen verdwijnen, maar tijdelijk even geparkeerd kunnen worden. De gedachten komen het meest opzetten wanneer je alleen bent. Je zal gemerkt hebben wanneer je met iets bezig bent, dat je gedachten dan in ieder geval minder aanwezig zullen zijn. Hoe meer je geconcentreerd bent met een bepaalde activiteit, hoe meer je gedachten zullen afdrijven. Als je op je werk of op school bent, dan zullen de gedachten minder op komen zetten dan wanneer je niks aan het doen bent. Daarom is het belangrijk om iets te doen. Dat kan van alles zijn, dit hoeft natuurlijk niet per se met werken of school te maken te hebben. Alleen al een praatje maken met iemand zal al veel helpen om de gedachten te verminderen.
Wat zou je dan nog meer kunnen doen om afgeleid te worden van die nare gedachten?
- Zoek iemand op om leuke dingen mee te doen
- Ga een eind fietsen, wandelen of zwemmen. Liefst met iemand samen
- Ga sporten
- Doe iets aan je hobby. Als je die nog niet hebt, zoek dan een hobby
- Lees een boek
- Kijk een goede film
- Ga zingen of bespeel een muziekinstrument
- Je kan gaan schilderen
- Je kan gaan klussen
- Kook iets lekkers en nodig mensen uit om deze te laten meegenieten van je kooktalent
- Bak een taart
- Doe meditatieoefeningen
Het maakt niet uit wat je doet, als je maar iets doet. Dan hebben we het probleem slapen. Als je ’s nachts wakker ligt in bed en naar het plafond aan het staren bent nadenkend over de gedachten die dan voorbij komen, dan is het lastig om in slaap te komen. De gedachten zorgen ervoor dat je je zorgen maakt. Belangrijk is dan om je te realiseren dat de nachtelijke overpeinzingen weinig soelaas bieden ten aanzien van het komen tot een oplossing. Het piekeren houdt je alleen maar uit je broodnodige slaap. De slaap die je goed kan gebruiken om mits het een oplosbaar probleem is, de volgende dag met een heldere geest tot een mogelijke oplossing te kunnen komen. Daarentegen is het bedenken van oplossingen met een doodvermoeide geest veel minder effectief en vaak ook kwalitatief minder van waarde. Als we dan gaan kijken wat het de nachtelijke overpeinzingen jou opleveren, dan kunnen we niet volledig uitsluiten dat je ’s nachts tot de juiste oplossingen kan komen, maar de kans hierop is niet zo heel groot. Als het slapen echt een probleem is, dan zou je kunnen overwegen om slaapsupplement op natuurlijke basis in te zetten. Onderstaand een voorbeeld van een zeer hoog kwalitatief supplement. De webshop biedt gratis orthomoleculair advies aan. Voordat je er aan begint, is het belangrijk om je eerst goed te laten adviseren.
Het rijtje is zojuist afgesloten met ‘doe meditatieoefeningen.’ Meditatie is een zeer effectieve methode om de gedachten af te leiden. Meditatie is veel makkelijker dan je denkt. Je kan het in allerlei posities doen, liggend, zittend, staand het kan allemaal. Echter gaat de voorkeur toch uit naar liggend of zittend bijvoorbeeld op de grond in kleermakerszit. Waarom? Omdat je dan veel beter geconcentreerd en ontspannen bent. Ga liggen of zitten, sluit je ogen en let een aantal minuten op je ademhaling. Je kan je ook focussen op je grote teen, maar omdat de ademhaling in beweging is, is de meditatie hierdoor veel makkelijker uit te voeren en vol te houden. Hiermee zijn we al een klein stukje richting mindfulness gegaan. In de volgende alinea meer over meditatie en mindfulness.
Meditatie en mindfulness
Meditatie is een manier om gedachten af te leiden. Binnen mindfulness wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van meditatietechnieken. Meditatie is helemaal niet moeilijk. Je ligt wakker in bed, ga ontspannen op je rug liggen. sluit je ogen, en let op je ademhaling. Laat je ademhaling gewoon zijn wat het is. Je hoeft niks aan je ademhaling te veranderen, maar het concentreren op de ademhaling is voldoende. Het is helemaal niet erg als je aandacht af en toe even weer terug gaat naar die nare gedachte, maar breng dan de aandacht weer terug op de ademhaling. Doe dit een aantal minuten. Hiermee kun je de nare gedachten afleiden.
Daarnaast gaat mindfulness er vanuit dat dingen gebeuren zoals het komt. Mindfulness gaat niet uit van het bedenken van oplossingen, maar laat het zijn voor wat het is, en dat is genoeg. Het gaat dus meer om het accepteren van bepaalde situaties en gebeurtenissen.
Acceptatie
Wat je met mindfulness kan bereiken is meestal niet de oplossing, maar het accepteren van het probleem. Als je weet dat er niets aan de situatie te veranderen is, wat is dan het nut om toch met deze gedachten door te blijven gaan om op die manier te pogen tot een oplossing te komen? Welk voordeel biedt dit? Als je deze vraag voor jezelf beantwoordt, dan zal je er achter komen dat dit geen voordeel biedt. Het levert alleen een nadeel op namelijk; die vervelende gedachten die je maar niet kan stilleggen. Doordat het antwoord of de oplossing hierdoor uitblijft ontstaat er bovendien nog een hoog niveau aan stress. De nettowinst komt dan omgerekend uit op 0.
Je zal begrijpen dat ik je via een blog niet kan trainen om gedachten en gebeurtenissen die nu eenmaal zijn wat ze zijn, zonder dat verandering mogelijk is te laten accepteren. Dat is onmogelijk. Mindfulness is een training. Al zou ik je bij wijze van spreken van A tot Z uitleggen wat je moet doen, dan nog is de kans groot dat het je niet gaat helpen. Wat wel werkt is het volgen van een acht-wekelijkse mindfulness-training. Na die acht weken zal je geleerd hebben hoe je deze gedachten kan accepteren, en de gedachten als zodanig kan laten rusten. Mocht je hier behoefte aan hebben, dan kun je contact met ons opnemen voor een gratis, vrijblijvend persoonlijk advies. .
Welke effectieve methoden zijn er nog meer om beter om te gaan met nare gedachten?
Het leren gedachten en overtuigingen anders te interpreteren. Een gedachte benaderen we meestal maar van één kant. En dat is dan voor jou de absolute waarheid. Je bent er volledig van overtuigt dat het zo is . Een gedachte geeft een bepaalde betekenis en emotie. We benaderen een negatieve gedachte zodoende als zijnde dat het is zoals het is. Een ander standpunt is dan niet mogelijk. Maar is dat wel zo? Waarom zou het niet mogelijk zijn om een ander standpunt in te nemen? Als jij bijvoorbeeld het vermoeden hebt dat jouw vriend(in) boos op je is, dan zou dat waar kunnen zijn. Alle feiten lijken in die richting te wijzen, maar je weet het pas echt als je haar/hem gesproken hebt. Als je bijvoorbeeld gepest wordt, wat is dan de aanleiding dat anderen jou pesten? Je denkt: ‘ze vinden me niet leuk genoeg’, die gedachte maakt je dan nog meer onzeker over jezelf. Maar misschien is er wel een hele andere reden dat ze je pesten. Dus een bepaalde gedachte zorgt dan voor een aanname. Je neemt deze aanname aan voor waar. Je denkt dat het ook echt zo is. En zo kun je iedere gedachte onderwerpen aan een onderzoek om je gedachte anders te leren interpreteren.
Voor degene die het al door hadden, dit gedachtenonderzoek is afkomstig uit de cognitieve gedragstherapie. Vanzelfsprekend gaat ook deze therapie veel verder dan enkel dit voorbeeld. Ook hiervoor geldt; heb je interesse om te leren je gedachten en overtuigingen anders te leren interpreteren, neem dan gerust contact met me op, en we gaan dan samen aan de slag. Mensen die wat verder van de praktijk in West-Brabant wonen zijn uiteraard ook van harte welkom. Via beeldbellen kunnen we heel Nederland en Vlaanderen onze diensten aanbieden.
Samenvattend
Via een blog is het allemaal heel leuk om uit te leggen hoe je je gedachten kan ordenen en stilleggen. Maar het is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Je loopt misschien al weken, maanden, misschien zelfs al jaren met je gedachten rond. Dan is het logisch dat er wel iets meer moet gebeuren dan het lezen van een ‘blogje’. Wat wel van belang is, dat je actie onderneemt. Niks doen is geen optie meer. Dat heb je zelf ondervonden, dat leidt tot niks. Misschien worden de gedachten zelfs wel erger. Heb je vragen kun je altijd contact opnemen met de praktijk.
In deze blog heb ik het gehad over: hoe kan ik mijn gedachten stoppen?, waar komt het piekeren vandaan?, wat de gevolgen kunnen zijn, of het echt noodzakelijk is om gedachten te stoppen, wat dan wel functioneel is om beter met deze gedachten om te gaan, als het gaat om nutteloze gedachten die niet op te lossen zijn, acceptatie, en welke effectieve methoden er zijn om beter om te gaan met nare gedachten.
Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog. Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad. Zorg goed voor jezelf…
Tekst: René E. Jansen
coach, therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T
