Hoe kom ik van mijn burn-out af?
Je bent op deze website terechtgekomen omdat je je vraag ‘hoe kom ik van mijn burn-out af.’ graag beantwoord wilt hebben. Dan zit je nu op de juiste site, want ik ga je in deze blog alles vertellen wat je moet weten om de ‘genezing’ van deze stress-aandoening te bespoedigen. Ik raad je daarom ook zeker aan om verder te lezen.
Wat is een burn-out?
Een burn-out is een vorm van overspannenheid die werk-gerelateerd is. Dit hoeft overigens niet te betekenen dat de oorzaak altijd op het werk te vinden is. Er kunnen ook oorzaken te vinden zijn buiten het werk zoals bijvoorbeeld:
- een druk gezinsleven
- een studie die veel stress opwekt
- mantelzorg voor een dierbare
Maar de meest voorkomende oorzaak is op het werk te vinden. Het ontstaan van een burn-out heeft een lang verloop. Het woord ‘burn-out’ zegt het eigenlijk al. Je energie is op, het kaarsje is opgebrand. Voorafgaand aan een burn-out is er eigenlijk al sprake van lichamelijke klachten die veroorzaakt worden door stress. Dit is het beginstadium van een burn-out. Deze klachten kun je dan zien als een waarschuwing van het lichaam dat er overbelasting plaatsvindt. In deze fase is er al sprake van lichamelijke spanning. Dit is de voorstadium van een burn-out. In dit stadium zijn de klachten nog enigszins herstelbaar, maar door deze signalen te negeren loop je dus kans op een echte burn-out.
Wat is het verschil tussen overspannenheid en burn-out?
Bij overspannenheid is er een mogelijkheid dat wanneer je serieus reageert op de klachten, deze aanpakt en wegneemt dat dan de klachten kunnen verdwijnen. Bij een burn-out is dat helaas niet mogelijk. Ook al is de oorzaak bekend, en je besteedt aandacht aan het aanpakken van deze oorzaak, (in de meeste gevallen is dat het werk), dan nog zul je niet meteen van de stressklachten af zijn. Helaas is het dan noodzakelijk om gedurende langere tijd te moeten stoppen met werken.
Overspannenheid en burn-out lijken zeer sterk op elkaar, maar er zijn toch grote verschillen. Bij een burn-out is zoals ik zojuist al omschreef het lijf zowel geestelijk als lichamelijk opgebrand. Dit heeft te maken met de bijnieren. De bijnieren bestaan uit een buitenste gedeelte de schors, en het binnenste gedeelte het merg. De schors maakt een aantal hormonen aan waaronder Cortisol. Cortisol beschermt het lichaam tegen ziektes, verwondingen en stress.
In het beginstadium van een burn-out ervaar je de symptomen nog niet als ernstig, maar ze zijn wel degelijk aanwezig. Door deze symptomen te negeren, ben je je reserve-energie volledig aan het verbruiken. De adrenaline en mentale kracht hebben er voor gezorgd dat je wellicht onbewust door deze reserve-energie heen gegaan bent. Maar als de bijnieren eenmaal zijn uitgeput is doorgaan niet meer mogelijk.
Overspannenheid beginfase burn-out
Overspannen zijn is vooral vermoeidheid. Maar het is wel degelijk mogelijk dat deze overspannenheid het begin is van een burn-out. Belangrijk is dan dat je in zo’n geval de signalen van je lichaam begrijpt en hierop inspeelt om erger te voorkomen. In feite houdt dan je laatste energie je nog op de been. Dit zorgt er voor dat de eerste stress-symptomen zich al aandienen. Het is dan belangrijk om te luisteren naar deze signalen, zodat het energiepeil weer kan stijgen. Wanneer je deze signalen blijft negeren kom je in een burn-out. Het lichaam is dan vrijwel uitgeput. Doorgaan is dan niet meer mogelijk. Dan is het moment gekomen dat je je bij je huisarts moet melden.
In het voorstadium van een burn-out zijn er nog mogelijkheden om een echte burn-out te voorkomen, door vooral serieus te luisteren naar je lichaam. In een al reeds bestaande burn-out kun je het beste contact opnemen met een therapeut of je huisarts.
In deze praktijk worden mensen regelmatig behandeld aan burn-out verschijnselen. In de meeste gevallen worden cliënten geholpen aan een reeds bestaande burn-out. Maar ook worden cliënten geholpen om een echte burn-out te voorkomen. Mocht je ook behoefte hebben aan hulp, neem dan gerust contact op.
Wat zijn precies de mogelijke symptomen van een burn-out?
Psychische symptomen kunnen zijn:
- concentratieverlies
- besluitenloosheid
- prikkelbaarheid
- gejaagd/opgefokt zijn
- angst en paniekaanvallen
- nergens geen zin meer in hebben
- onzekerheid
- wantrouwen
- paniekgevoelens
- piekeren
Lichamelijke symptomen kunnen zijn:
- vermoeidheid/snel moe
- slaapproblemen
- hoge hartslag/hoge bloeddruk
- spierpijn
- vergeetachtigheid
- monotone stem
- verzwakt immuunsysteem
- darmproblemen/buikpijn
- hoofdpijn
Bij een burn-out is er sowieso sprake van een volledige uitputting en zijn de klachten al langer aanwezig. Je bent continu moe, en jezelf opladen is niet meer mogelijk.
Of er daadwerkelijk sprake is van een burn-out of dat er een andere psychische oorzaak aan de klachten ten grondslag kunnen liggen, is in eerste instantie ter beoordeling de taak van de huisarts. Hij of zij zal dan beoordelen of psychologische hulp nodig zal zijn. Maar ook kun je je rechtstreeks melden bij deze praktijk door contact op te nemen.
Ondanks dat een burn-out gezien wordt als een ziekte, wordt deze aandoening in de geestelijke gezondheidszorg niet aangemerkt als een officiële diagnose. Dit heeft als gevolg dat een eventuele behandeling via de reguliere zorg niet voor vergoeding in aanmerking komt. Omdat niemand verwacht dat hij of zij ooit een burn-out zal oplopen, (ik niet in ieder geval), is een aanvullende verzekering voor alternatieve psychologische hulp vaak wat overbodig. Maar dat is uiteraard aan jou. Via de belastingdienst en werkgever is ook veel mogelijk ten aanzien van ziektekosten die niet vergoed worden. Mocht je meer informatie willen met betrekking tot vergoedingen, dan kan je die vinden op de tarievenpagina van deze site.
Depressie
In mijn blog ‘hoe kom ik van mijn depressie af?‘ heb ik uitgelegd hoe deze aandoening kan ontstaan, en hoe je deze kunt voorkomen. Depressie en burn-out hebben soms hetzelfde verloop. Bij een burn-out bestaan de klachten voornamelijk uit vermoeidheid, terwijl bij depressie naast de vermoeidheid, somberheid een grotere rol speelt. Voornamelijk het fundamenteel negatief denken is de belangrijkste oorzaak van een depressie.
Een burn-out kan een depressie ook in de hand werken. Doordat het lichaam is opgebrand ben je niet meer in staat om activiteiten te ondernemen. Het lichaam heeft immers rust nodig. Hierdoor kan er een situatie ontstaan dat er onvoldoende mogelijkheden zijn om de essentiële activiteiten uit te voeren om een depressie tegen te gaan.
Zoals:
- het onderhouden of creëren van sociale contacten
- bewegen zoals bijvoorbeeld wandelen of fietsen in de natuur
- avondje uit/uiteten/bioscoop
Om een depressie te voorkomen, is het in dit geval zeer belangrijk dat je minstens de sociale contacten probeert te onderhouden, en dat je nog zoveel mogelijk plezier beleeft. Meer informatie over depressie en hoe je die kunt voorkomen kunt u vinden in mijn blog: ‘hoe kom ik van mijn depressie af?’
Hoe lang duurt een burn-out?
Hoe lang zit je thuis met een burn-out?
Helaas is hier geen eenduidig antwoord op te geven.
Het verschilt enorm. De ene persoon is na drie maanden hersteld, maar er zijn ook gevallen bekend dat iemand pas na twee jaar hersteld is. Dit heeft ook te maken met de intensiteit van de burn-out. In welke graad van ernst zit je. Er zijn heel veel factoren die invloed hebben op je herstel. Een burn-out is psychosomatisch van aard, dat betekent dat er niet alleen mentale klachten aan de orde zijn, maar ook lichamelijke. Je hele systeem is uitgeschakeld.
In de periode dat je lichaam aan het uitputten was, heb je een hersteltekort opgebouwd. Tijdens de slaap is het moment dat het lichaam hersteld van de dagelijkse activiteiten. Het lichaam komt zodoende geestelijk en lichamelijk tot rust. Om het zo eenvoudig mogelijk uit te leggen; je slaap is voor een langere periode niet in staat geweest om tot voldoende mentale en lichamelijke rust en herstel te zorgen ten aanzien van de dagelijkse activiteiten. Met andere woorden: de dagelijkse activiteiten waren te zwaar om met slaap en rust tot herstel te zorgen. Hierdoor ontstaat er een hersteltekort.
Hoelang het duurt voordat het hersteltekort weer op normaal niveau is, ook dit hangt weer af van meerdere factoren.
Zoals
- het eigen vermogen tot herstel
- het negeren van lichamelijke signalen
- geen ‘nee ‘kunnen zeggen
- slaapbehoeften van het lichaam negeren
- het uitvoeren van te zware activiteiten, zoals bijvoorbeeld sporten
Je hebt dus zelf ook veel invloed op het herstel en de duur van de burn-out.
Hoe kom je aan een burn-out?
Maar wat is een burn-out nu precies? Een burn-out is eigenlijk niks anders dan een stress-ziekte. Door het blijven negeren van de stress-signalen die al vrij snel ontstaan bij het overbelasten van het lichaam ontstaat er een teveel aan stress. Zoals gezegd ontstaat een burn-out in de meeste gevallen op het werk.
Niet iedereen is even vatbaar voor een burn-out. Het ene individu is de ander niet, dat wil zeggen: de één is gevoeliger voor het oplopen van een burn-out als een ander. Ook de situatie en hoe je ermee omgaat is bepalend voor het ontstaan van een burn-out.
Voorbeelden zijn:
- te hoge eisen stellen aan jezelf
- niet gauw tevreden zijn met een behaald resultaat
- te grote verantwoordelijkheid
- te hoog werktempo
- te hoge eisen van de werkgever
- geen hulp durven vragen
- werk uit moeten voeren wat te hoog gegrepen is
Al deze voorbeelden van situaties hebben één ding gemeen, namelijk een te grote prestatiedruk. De meeste mensen hebben een enorme behoefte aan presteren. Je krijgt er een hoog aanzien door, je zelfvertrouwen krijgt er een enorme boost van, je maatschappelijke status en financiële situatie gaat erop vooruit. En de behoefte tot zelfontwikkeling wordt op die manier bevredigd. Kortom: het levert ons een enorme berg positiviteit op, zolang we maar presteren. We vergeten alleen dat deze prestaties in samenwerking gaan met ons lichaam. Het lichaam moet ‘het’ tenslotte doen.
Door niet tegemoet te komen aan de behoeftes van ons lichaam, en het op die manier stelselmatig negeren van signalen ontstaan er op den duur psychosomatische klachten. Zoals ik al eerder aangaf is het ontstaan van een burn-out een lang en geleidelijk proces. Je bent dus echt niet binnen een week burn-out. Er gaan heel wat toeters en alarmbellen aan vooraf. Maar als je al deze waarschuwingen en signalen in de wind slaat, dan loop je een groot risico aan het ontwikkelen van deze vervelende stress-ziekte.
Wat kun je het beste doen bij een burn-out?
Op de eerste plaats is rust zeer belangrijk. Dus meldt je ziek, want zoals ik al eerder heb aangegeven is in de meeste gevallen het werk de stressbron. In een later stadium zou je samen kunnen kijken of er in overleg stressopwekkende omstandigheden anders aangepakt kunnen worden.
Hoe kun je een burn-out voorkomen?
Hoe kun je een burn-out vermijden?
Het is om burn-out verschijnselen te voorkomen van groot belang om het gevoel te volgen en goed naar het lichaam te luisteren. Het lichaam zendt tijdens een burn-out veel signalen uit. Volg deze signalen op en negeer deze vooral niet! Het kan ook zijn dat je niet direct iets voelt. Door meditatieoefeningen uit te voeren, voel je je lichaam beter aan zodat je precies weet wat je lichaam nodig heeft. Doe vooral dingen waar je je goed bij voelt, kijk een film, ga wandelen, schilderen, maak muziek of ga zingen. Kortom: kies vooral voor jezelf. Je lichaam zal je leiden naar waar het behoefte aan heeft.
Kun je genezen van een burn-out?
Ga je zeker niet isoleren van de buienwereld, want dan ligt een depressie weer in de gevarenzone. Het is dus wel erg belangrijk dat je de sociale contacten met je naasten aan blijft houden. Ze zijn juist erg belangrijk voor je herstel in deze periode. Door juist te praten over je burn-out geeft dit opluchting. Uiteraard moeten dit wel mensen zijn waar je een vertrouwd gevoel bij hebt.
Ook kan je op internet op zoek gaan naar lotgenoten, om op die manier elkaar te steunen door er samen over te praten. Dit kan kalmerend en waardevol zijn. Om van een burn-out af te komen kan je dus het beste naar je gevoel luisteren.
Hoe vaak komt een burn-out voor?
Burn-out komt veel voor. Maar niet alleen burn-out, ook andere psychische aandoeningen komen onder werkenden veel voor.
Zoals:
- angststoornissen zoals paniekaanvallen en sociale fobie
- stemmingsstoornissen zoals depressieve en bipolaire stoornis
Dit leidt dan vaak weer tot:
Wat feiten en cijfers:
- 8 % verzuim vanwege overspannenheid en burn-out
- 56 verzuimdagen
- 1.3 miljoen werkenden hebben burn-out klachten
Psychologische hulp bij burn-out
Het zou natuurlijk wel erg naïef zijn om te denken dat deze goedbedoelde kant en klare ‘doe-het-zelf’ tips jou wel ‘eventjes’ van je burn-out klachten af zullen helpen. Als het allemaal zo gemakkelijk was om van psychische problemen af te komen, dan zouden sommige psychische aandoeningen niet eens meer bestaan. Dan zouden zelfs psychologische hulpverleners overbodig zijn, dat zul je begrijpen.
Psychologen en therapeuten zijn daarentegen niet voor niets soms wel een jaar bezig om hun cliënt of patiënt weer terug op het spoor te krijgen, om hen beter in hun vel te laten komen.
Ieder mens is uniek en reageert op zijn eigen manier op psychologische moeilijkheden.
Om die reden is het in de meeste gevallen natuurlijk veel verstandiger om psychologische hulp in te schakelen. Dit om ten eerste erger te voorkomen, en ten tweede je te helpen het balans weer terug te brengen.
Wil je graag geholpen worden om van je burn-out klachten af te komen, dan staat ook deze praktijk tot je beschikking. Neemt dan gerust contact op. Ook als je wat verder van de praktijk af woont is dit geen probleem, via beeldbellen kunnen we iedereen helpen.
Samenvattend
Tot slot hoop ik dat ik op deze manier je vraag ‘hoe kom ik uit mijn burn-out of hoe kom ik van mijn burn-out af’ heb kunnen beantwoorden. Ik heb uitgelegd wat een burn-out is, wat het verschil is tussen overspannenheid en een burn-out, wat de symptomen van een burn-out kunnen zijn, hoe een burn-out kan ontstaan, wat je het beste kunt doen wanneer je in een burn-out zit, en ten slotte kwam de psychologische hulp met betrekking tot de meest effectieve therapeutische mogelijkheden aan bod. Een burn-out is geen officiële diagnose, dat betekent dat een burn-out vanuit de reguliere zorg niet voor vergoeding in aanmerking komt.
Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog. Mocht je behoefte voelen om erop te reageren dan kan dat natuurlijk. Ook als je naar aanleiding van de informatie nog vragen hebt, stel ze gerust. Ik zal mijn best doen om zo snel mogelijk uw vraag te beantwoorden. Ik wens je heel veel sterkte met je burn-out. Mocht je interesse hebben in een begeleidingstraject dan heet ik je van harte welkom! Dit kan overigens ook online, dus heel Nederland en Vlaanderen kunnen contact opnemen. Het is aan jou door wie en hoe je je wilt laten helpen. Hoe dan ook, zorg goed voor jezelf…
Iedere week wordt op deze website een nieuw blog gepubliceerd. We doen niet aan nieuwsbrieven. Wil je je toch aanmelden voor een soort van kennisgeving dan kan dat. Via het contactformulier kun je je aanmelden en we sturen iedere week het nieuwste blog naar je toe.
Tekst: René E. Jansen
coach therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T