Je wilt een antwoord op je vraag: Hoe kun je accepteren dat je ouder wordt? Wat je dan het beste kan doen is ervoor te gaan zitten, en dit artikel tot aan het einde toe te lezen. Deze blog staat namelijk vol met adviezen en tips om gelukkig ouder te worden.
Ik vind ouder worden vreselijk
Je vindt ouder worden vreselijk. Je hebt er moeite mee dat je ouder wordt. Als je goed nagaat is dat aan de ene kant volkomen logisch. Aan de andere kant klopt het voor geen meter. Waarom dit aan de ene kant logisch is, maar tegelijkertijd ook voor geen meter klopt, ga ik je in deze blog helemaal uitleggen. In deze blog neem ik je mee in de wereld van het ouder worden, en geef ik antwoord op al deze en nog veel meer vragen.
In dit artikel komen de volgende onderwerpen aan bod
- Hoe kun je accepteren dat je ouder wordt?
- Ik vind ouder worden verschrikkelijk
- Waarom heb ik zo’n moeite met ouder worden?
- Op welke leeftijd takel je af?
- Hoe verandert je lichaam als je ouder wordt?
- Wat verandert er in het lichaam na je 50e?
- Hoe merk je dat je ouder wordt?
- Wat gebeurt er tijdens het verouderingsproces?
- Waar krijg je last van als je ouder wordt?
- Hoe kun je gelukkig ouder worden?
- Hoe komt het dat de een wel moeite heeft met ouder worden en de ander niet?
- Wat zijn de therapeutische mogelijkheden?
Waarom heb ik zo’n moeite met ouder worden?
Waarom is het logisch dat je moeite hebt met ouder worden?
Je hebt een gevorderde leeftijd behaald. Laten we zeggen 45 + . De leeftijd wanneer (sommige) mensen het erg beginnen te vinden dat ze ouder worden varieert. Bij sommige mensen is dit al op het 35e levensjaar en bij de ander pas na de 50 of zelfs 60. Daarom heb ik het maar op een gemiddelde leeftijd van 45 genomen. Mooie leeftijd, niets mis mee zou je zeggen. Als je 45 bent ben je over het algemeen nog vitaal genoeg om te sporten. Sporten is dan nog prima mogelijk. Op deze leeftijd zijn zelfs topsporters nog steeds actief (geweest) zoals de atlete Merlene Ottey, of een comeback gemaakt hebben zoals de bokser George Foreman deed, en zelfs op deze leeftijd nog wereldkampioen werd. Je kan er ook nog zeer goed uitzien. Sommige mensen zien er op hun 45e zelfs beter uit dan op hun 25e. Maar toch merk je dat je niet meer zo piep bent als je ooit bent geweest. En juist dat kan tot problemen gaan leiden. Hoewel volgens het gezegde: ‘je bent zo oud als je je voelt’, niet op zou moeten gaan.
Dat komt omdat het lichaam beetje bij beetje aftakelt. Dit gaat geleidelijk aan. Tot het moment dat je ervan bewust wordt dat je aan het aftakelen bent. Het gaat dan niet alleen om de fysieke aftakeling maar ook om de mentale. De moeite voor het ouder worden ontstaat dan door het niet kunnen accepteren om ouder te worden. Je wilt voor altijd jong blijven. Wanneer je met veel jonge mensen omgaat, kan dit acceptatieproces nog veel moeilijker zijn.
De acceptatie van het ouder worden is eigenlijk een soort rouwproces. Op het moment dat je beseft dat je ouder bent geworden, neem je afscheid van je jongere ík’. Ook als je ouder wordt doe je normaal gesproken andere dingen dan wanneer je nog jong bent. Er ontstaat dan een heimweegevoel naar je jonge jaren, toen je bijvoorbeeld nog ieder weekend op stap ging. Zo zijn er een aantal dingen nu niet meer mogelijk, en dat kan dan zorgen dat je ouder worden verschrikkelijk vindt.
Waarom klopt het niet?
Waarom het niet klopt is omdat ouder worden geen straf is, maar een gift van de natuur. Het is een voorrecht om te mogen blijven leven. Althans bij mentaal en lichamelijk gezonde mensen is dit het geval. Het mogen blijven leven is niet iets vanzelfsprekends. Er zijn heel veel mensen op jonge leeftijd heen gegaan door allerlei nare situaties.
- ziekte
- plotselinge hartstilstand
- organen die het begeven hebben
- ongeluk bijvoorbeeld in het verkeer, op het werk of thuis
- moord
Zij zijn niet meer in leven. Jij wel. Dus vindt je het zo verschrikkelijk om ouder te worden? Dat kan, maar als je dan gaat kijken naar diegene die op jonge leeftijd overleden zijn, dan heb jij het nog zo slecht niet getroffen. Je hebt dan niet zo zeer moeite met het ouder worden, maar meer met het verouderingsproces of te wel het aftakelingsproces.
Hoe je het verouderingsproces kan leren accepteren komt in deze blog ook uitgebreid aan bod.
Op welke leeftijd takel je af?
Op welke leeftijd het aftakelingsproces in gang wordt gezet is vanaf je 25e. Dan merk je al dat er wat rimpels zichtbaar worden. Ook het begin van pigmentverlies kan dan al aan de orde zijn. Het is dan al mogelijk dat je dan je eerste grijze haar hebt gevonden. Ook (beginnende) kaalheid kan dan al zichtbaar zijn, zoals inhammen aan het voorhoofd. Ook herstellen van een avondje stappen gaat niet meer zo makkelijk als dat vroeger kon.
Na je 30e wordt het aftakelingsproces wat meer zichtbaar. Je krijgt meer rimpels, wat niet hoeft te betekenen dat je er minder mooi uitziet, want de meeste mensen zijn rond hun 30e levensjaar op hun aantrekkelijkst.
Hieronder ga ik meer lichamelijk in op de gevolgen van het ouder worden.
Hoe verandert je lichaam als je ouder wordt?
Er gebeurt een heleboel in het lichaam als we ouder worden.
Wat verandert er in het lichaam na je 50e?
Dit is onder te verdelen in lichamelijke en cognitieve gebreken.
Lichamelijke gebreken
- De gewrichten worden brozer. Hierdoor breek je makkelijker iets en verloopt het herstelproces trager. (Artrose)
- Tragere werking van de organen
- Vermindering van weerstand
- Hormoonproductie wordt minder
- Bloedsomloop wordt trager
- De pompfunctie van het hart wordt minder
- Spiermassa neemt af
Cognitieve gebreken
Om een aantal te benoemen:
- Reactievermogen neemt af
- Vergeetachtigheid (dementie/alzheimer)
- Het opslaan van informatie wordt moeilijker
- Concentratieproblemen
- Problemen in de motoriek
Omdat het aftakelingsproces geleidelijk aan gebeurt merk je er op zichzelf weinig van. Het kan zijn dat je voelt dat je wat stijver wordt. Het is allemaal niet meer zo soepel als vroeger. Ook hoeven al deze genoemde gebreken niet per se bij jou merkbaar te zijn.
Hoe merk je dat je ouder wordt?
Wat gebeurt er tijdens het verouderingsproces?
De huid
Het lichaam verandert zienderogen. De huid wordt slapper, er komen steeds meer rimpels bij. Hoe komt dat? Zoals al eerder aangegeven begint het proces van huidveroudering rond je 25e op gang te komen. Langzaamaan neemt de productie van collageen af. De eerste tekenen van huidveroudering zijn dan soms al waarneembaar. Niet dat je direct diepe rimpels in je gezicht krijgt, maar er zijn dan weliswaar wat lichte rimpeltjes zichtbaar, bijvoorbeeld lachrimpeltjes bij de ogen of lichte rimpels in het voorhoofd. Dat hoeft niet altijd zo te zijn. Als je goede genen hebt, kan dit proces worden vertraagt. Vooral Aziatische en donkere mensen blijven er lang jong uit zien.
Aan de andere kant kan een slechte leefgewoonte het verouderingsproces weer versnellen. Wanneer je er slechte leefgewoontes op na houdt zoals bijvoorbeeld:
- te weinig slapen
- teveel alcohol drinken
- roken
- ongezond eten
dan zal dit het verouderingsproces doen versnellen. Dus de conclusie is dan: om er zo lang mogelijk jong en gezond uit te blijven zien, is een goede en gezonde leefstijl belangrijk.
Het haar
Daarnaast krijgt het haar ook een andere kleur, namelijk grijs. Hoe komt dat? Dit komt door slijtage van het pigment melanine. Door deze slijtage zullen de cellen niet langer in staat zijn om nieuw pigment aan te maken, waardoor het haar grijs wordt.
Kaalheid
Ook kaalheid kan ontstaan, hoewel dit niet noodzakelijkerwijs in verband hoeft te staan met het ouder worden. Ook jonge mannen kunnen al vroeg kaal worden of zelfs al zijn. Hoe komt dat? Dat heeft te maken met de overgevoeligheid van de haarzakjes voor het hormoon testosteron. Zowel mannen als vrouwen hebben testosteron. Het is alleen zo dat in de meeste gevallen mannen meer testosteron hebben dan vrouwen. Dat is dan ook de reden dat kaalheid verreweg het meest voorkomt bij mannen. Het andere hormoon Oestrogeen, is ook bij zowel mannen als vrouwen aanwezig. Bij vrouwen is dit hormoon meer aanwezig dan bij mannen.
Tot slot is het niet alleen het hoofdhaar wat grijs wordt, maar ook ander lichaamshaar zoals: baardhaard, borsthaar, schaamhaar, haar op de benen en armen, wenkbrauwen enz.
Ogen
De ogen gaan achteruit, en het bekende leesbrilletje zal nodig zijn om iets van dichtbij of veraf te kunnen lezen. Hoe komt dat? Vanaf je 40e wordt de elasticiteit van de ooglens minder waardoor het moeilijker wordt een bolling te vormen. Door de vermindering van de elasticiteit van de ooglens wordt het moelijker om het oog scherp te stellen om dichtbij of veraf te kunnen zien.
Waar krijg je last van als je ouder wordt?
Vermindering van spiermassa
Met het ouder worden worden ook onze spieren steeds slapper. Dat komt door de afname van spierweefsel, wat Sarcopenie wordt genoemd. Vanaf het 50e levensjaar wordt dit vervelende verschijnsel duidelijk merkbaar. Hierdoor wordt het moeilijker om zware dingen te tillen. Je levert wat kracht betreft veel in, ongeveer 3% per jaar. Hoe komt dat? In het lichaam hebben we een groei en afbraakproces. Als je jong bent heeft het groeiproces de overhand. Door de ouderdom raakt dit proces verstoord, waardoor er dus meer afbraak plaatsvindt dan groei. De spieren zullen hierdoor gaan krimpen. In verhouding met het verouderingsproces dus aftakelingsproces, is het dan volkomen logisch dat je zoveel moeite hebt met het ouder worden. Wat is dan de oplossing en het sleutelwoord? Acceptatie. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom is er nog een mogelijkheid, namelijk: training. Door op een sportschool (of thuis) met gewichten te trainen, kunnen de spieren langer behouden blijven.
Naast deze ellende van spierverslapping, kun je op gevorderde leeftijd meer problemen krijgen met je algehele gezondheid. Je hebt eerder pijn in je rug, je voelt je wat stijver, ook de kans op ernstigere kwalen neemt met het vorderen van de jaren toe. Het enige wat je dan kan doen is vooral gezond te leven.
Zoals door:
- Regelmatig bewegen
- Gezond te eten en te drinken
- Niet te roken
- Geen drugs te gebruiken
- Het zoveel mogelijk proberen stress te voorkomen
Maar al zou je deze gezonde leefstijl in je leven integreren, dan nog biedt dit helaas geen garantie op een goede gezondheid en een lang leven. Maar hoe meer jij bezig bent met het negatieve beeld van het ouder worden, hoe meer stress dit in de hand zal werken, en hoe groter de kans wordt op psychische en lichamelijke kwalen. Maar door zo gezond mogelijk te leven heb jij er in ieder geval alles aan gedaan om de kans op deze nare kwalen te verkleinen. Uiteraard heb je het nooit volledig zelf in de hand.
Hoe kun je gelukkig ouder worden?
Als we het ouder worden vanuit psychologisch oogpunt gaan bekijken, dan kunnen we stellen dat een leven uit vele fases bestaat. Het begint met de babyfase en na jaren en jaren kom je uiteindelijk in de fase dat je echt gaat merken dat je ouder wordt. Laten we zeggen na je 40e. Na het 30e levensjaar vinden veel mensen het allang niet meer leuk om jarig te zijn. Immers, je wordt ouder en het lichaam takelt langzaam maar zeker steeds meer af. Je fysieke en mentale gesteldheid brokkelt met de jaren ook steeds verder af. Tot het moment dat je echt gaat merken dat sommige dingen steeds moeizamer of helemaal niet meer gaan.
Als ik een jongeman zou zijn van een jaar of 25 zou ik over dit onderwerp weinig nuttigs te schrijven hebben. Immers, iemand van 25 is nog op en top vitaal. De enige informatie die een psycholoog van 25 zou kunnen schrijven is datgene dat hij/zij op de universiteit heeft geleerd ten aanzien van het verouderingsproces. De theoretisch psychologische wetenschappelijke kennis. Maar niet vanuit zijn eigen ervaring.
Ondergetekende draait al wat langer mee, en is de 50 al ruimschoots gepasseerd. Hij heeft alleen geen moeite met het ouder worden. Waarom heeft hij geen moeite met het ouder worden? Dat komt omdat hij zichzelf accepteert zoals hij is en hoe het leven komt en gaat. Dit is puur gebaseerd op het mindfulness-uitgangspunt.
Mindfulness gaat er vanuit dat je mag zijn wie je bent, in alle omstandigheden. Het maakt niet uit hoe je eruit ziet, dik of dun, lang of kort, knap of lelijk. Het ‘zijn’ in het moment is voldoende. Dit klinkt misschien wat abstract en zweverig, maar het is een manier van leven die het leven veel makkelijker maakt. Ook al ben ik onder meer gediplomeerd en gecertificeerd mindfulness-trainer. Iedereen kan leren om mindful door het leven te gaan.
Mensen zeggen ook weleens: leeftijd is maar een nummer. Dat is niet helemaal waar, want iedere leeftijd hoort bij een bepaalde levensfase. Je hebt daardoor andere normen en behoeften dan iemand van 18. Maar die persoon van 18 hoeft nog niet een beter leven te hebben als jij. Je zit alleen in een andere levensfase die ook nog steeds veel (andere) mogelijkheden te bieden heeft. Het is dus niet zo dat alleen wanneer je jong bent het leven boeiend is. Ook ouderen kunnen het nog steeds uitstekend naar hun zin hebben. Je doet alleen andere dingen. Zo heeft het ouder worden een voordeel ten opzichte van iemand die net onder moeders vleugels vandaan komt. Je hebt veel meer levenservaring. Die levenservaring kan ook juist zorgen voor meer zelfvertrouwen. Op deze manier kun je leren te accepteren dat je niet meer zo piep bent als vroeger, maar dat je in een andere levensfase zit, die op het eerste gezicht misschien niet zo aantrekkelijk lijkt als de fase in je jonge jaren, maar nog steeds veel te bieden heeft en nog steeds aantrekkelijk is. Je moet die aantrekkelijkheid van het huidige leven alleen zien. En juist het zien van deze aantrekkelijkheid is vaak de oorzaak van de problemen.
Hoe komt het dat de een wel moeite heeft met ouder worden en de ander niet?
De één vindt ieder jaar wat erbij komt en dat hij/zij langer op de wereld mag blijven een Godsgeschenk, en de ander voelt dat hij/zij ouder wordt, en denkt alleen maar aan de aftakeling. Wat nu niet meer mogelijk is ten opzichte van vroeger. Hoe komt het toch dat de één wel moeite heeft met ouder worden, en de ander totaal niet?
Dat heeft te maken met de manier van denken, en hoe je in het leven staat. Als jij continu denkt van: ‘Sh*t, ik word ouder en ik voel me niet zo jong meer als vroeger, en als ik voor de spiegel sta zie ik een oud rimpelig gezicht met grijze haren’, tja dan ga je je daar bepaald niet beter, jonger en al helemaal niet gelukkiger door voelen! Als je daar ook nog een schepje bovenop doet, en je focust je aandacht stelselmatig op dingen die gewoonweg niet meer mogelijk zijn, zoals bijvoorbeeld, op topniveau een voetbalwedstrijd spelen, of de 100 meter binnen de tien seconde lopen. Dan kan dat sombere en trieste gevoel nog verder toe gaan nemen.
Door anders en positiever te leren denken is het mogelijk om jouw sombere gevoel van het ouder worden positief te beïnvloeden. Dat klinkt wat vaag en abstract, maar ik kom in de volgende alinea in dit artikel hier uitgebreid op terug.
Wat zijn de therapeutische mogelijkheden
Door het lezen van een artikel over een bepaald onderwerp kun je veel informatie vinden. Maar om de gegeven tips en adviezen daadwerkelijk in je eigen leven te integreren is iets heel anders. Als er nu echt geen manieren meer zijn om op eigen kracht acceptatie ten aanzien van het ouder worden te bewerkstelligen, zou je kunnen overwegen om een therapeutisch traject in te gaan. Al deze therapeutische methodes hebben één ding gemeen. Namelijk het realiseren van een ander en vooral positiever gedachtenpatroon. In dit geval naar het verouderingsproces. Maar iedere therapie doet dit op zijn eigen manier.
Er zijn zeker effectieve therapeutische methodes beschikbaar die jou kunnen helpen het ouder worden te kunnen accepteren.
Welke zijn dat?
Om er een aantal te benoemen.
- Psychosociale therapie (counseling)
- Mindfulness
- Cognitieve Gedragstherapie
Psychosociale therapie
Bij psychosociale therapie niet te verwarren met psychotherapie, wordt het zelf oplossende vermogen gestimuleerd. Door deze verhelderende pragmatische therapievorm is de focus meer gericht op eigen mogelijkheden en vaardigheden.
Mindfulness
Ook bij het zeer bekende en populaire mindfulness wordt er gekeken naar de gedachten die voor nare emoties en gedrag zorgen. Bij mindfulness gaat het dan niet om verandering, maar om gedachten te laten zijn voor wat ze zijn. Acceptatie. Alles mag zijn wat het is. Jij mag zijn wie je bent en zoals je bent. Mindfulness gaat er vanuit dat alleen het ‘hier en nu’ van belang is. Er wordt niet gekeken naar het verleden, er wordt ook niet gekeken naar de toekomst. Het ‘zijn’ in het moment is het enige dat telt, en dat is genoeg. Zo wordt er op milde wijze aandacht besteed aan de angsten die jouw leven belemmeren. Dit doen we door op een niet (ver)oordelende wijze te kijken naar de angst. We onderzoeken wat de betekenis is van de angst. Een full mindfulness traject duurt acht weken.
Cognitieve gedragstherapie
Bij CGT wordt er gekeken hoe gedachten je emoties en gedrag kunnen beïnvloeden. Door anders en gunstiger te leren denken, kunnen op die manier de emoties en het gedrag positief beïnvloed worden. Bij CGT wordt er gekeken naar deze gedachten en overtuigingen om te kijken hoe je anders tegen deze angst kan aankijken. Er wordt dan gekeken welke gedachten en overtuigingen op echte waarheid berusten. Deze kunnen waar zijn, maar ook is het mogelijk dat deze gedachten en overtuigingen een gedeeltelijke waarheid bevatten. Het kan ook zijn dat de gedachten helemaal geen waarheid bevatten. Door te kijken naar de gewaarwording van deze overtuigingen kun je er gunstiger naar kijken, en het probleem hiermee overwinnen.
Tot slot
Tot zover dit artikel over ‘Hoe kun je accepteren dat je ouder wordt?’. Ik hoop dat je geholpen bent met deze informatie. In deze blog kwamen de volgende onderwerpen aan bod: Hoe kun je accepteren at je ouder wordt? Ik vind ouder worden vreselijk. Waarom heb ik zo’n moeite met ouder worden? Op welke leeftijd takel je af? Hoe verandert je lichaam als je ouder wordt? Hoe merk je dat je ouder wordt? Waar krijg je last van als je ouder wordt? Hoe kun je accepteren dat je ouder wordt? Hoe komt het dat de een wel moeite heeft met ouder worden, en de ander niet? En tot slot kwamen de therapeutische methodes aan bod om je te helpen om gelukkig oud te worden.
Mocht het zo zijn dat je behoefte hebt aan hulp of advies. Neem gerust contact met ons op voor een persoonlijk advies op maat. Hoe je het ook gaat doen, zorg goed voor jezelf….
Tekst: René E. Jansen
coach, Therapeut, Psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T