Zelfvertrouwen is voor de één een vanzelfsprekend iets, terwijl de ander er een chronisch tekort aan heeft. Ook ik doe een poging om je te helpen je zelfvertrouwen te laten groeien. Dus lees vooral verder.
Hoe verhoog je je zelfbeeld?
Zelfvertrouwen is het vertrouwen hebben in jezelf, maar wat betekent dat eigenlijk? Zelfvertrouwen bestaat uit:
- eigenwaarde
- zelfkennis
- houden van jezelf (zelfliefde)
- geloof in jezelf
- geloof in je eigen kunnen
kortom: vaardigheid en waardigheid. Je bent je bewust van je vermogens en tekortkomingen. Niemand is perfect, maar iemand die zelfvertrouwen heeft weet precies wat hij of zij (goed) kan en minder goed kan.
Hoe herken je iemand met een hoog zelfbeeld?
Mensen met een hoog zelfbeeld beschikken onder meer over:
- goede zelfkennis (kennis van plus – en minpunten)
- zelfliefde
- meer eigenwaarde/trots
- zijn assertief
- kunnen makkelijker met kritiek omgaan
- zelfverzekerde uitstraling/houding
Hoe herken je iemand met een laag zelfbeeld?
Mensen met een laag zelfbeeld beschikken onder meer over:
- zien meer minpunten dan pluspunten
- weinig zelfkennis
- weinig zelfliefde
- weinig eigenwaarde
- verlegen
- niet of weinig assertief
- faalangsten
Wat zijn de mogelijke oorzaken van weinig of geen zelfvertrouwen?
Kindertijd
Een gebrek aan zelfvertrouwen kan meerdere oorzaken hebben. De oorsprong kan liggen in de kindertijd. Als je als kind niet of weinig gecomplimenteerd wordt voor bijvoorbeeld je schoolwerk, of een hobby bijvoorbeeld: sport, piano spelen, of iets anders waar je je uiterste best voor gedaan hebt, dan kan dit leiden tot onzekerheid. Het kind krijgt vrijwel nooit complimentjes, het tegenovergestelde gebeurd ook, bijvoorbeeld dat het kind juist vernederd wordt. Het kind kan niets goed doen. Het gevolg is dat het individu zeer onzeker wordt. Ook door juist een te beschermende opvoeding kan er een gebrek ontstaan aan zelfvertrouwen. Ook kunnen er op school problemen ontstaan, het kind wordt slachtoffer van treitergedrag. Vanuit de kindertijd kunnen dit situaties zijn die niet veel goeds doen aan de groei van het zelfvertrouwen.
Pesten
Ook op latere leeftijd kunnen er situaties ontstaan waardoor er weinig zelfvertrouwen wordt ontwikkeld. Bijvoorbeeld: als je werkgever of een collega stelselmatig commentaar levert op het werk wat je afgeleverd hebt en dit niet volgens de kwaliteitsnormen is uitgevoerd. Ook als een individu zwak assertief is, is de persoon kwetsbaar en kan dus daarom gemakkelijk slachtoffer worden van pestgedrag. Dit kan zowel op school als op het werk gebeuren. Ook dit zal weinig goeds doen aan het zelfvertrouwen.
Falen
Verder is faalangst een psychische aandoening waarbij te weinig zelfvertrouwen en geen geloof in jezelf een belangrijke oorzaak van is. Als je bijvoorbeeld telkens opnieuw aan het proberen bent om de liefde van je leven aan de haak te slaan, en keer op keer leidt dit tot een ellendige teleurstelling. Dan zal je ook hierdoor weinig zelfvertrouwen uit putten. Dingen verlopen niet zoals je het graag zou willen. Als dit een keer gebeurt is er nog niets aan de hand, maar als slechte resultaten meer regel zijn dan uitzondering, dan zal dit zorgen voor een gebrek aan: zelfvertrouwen maar ook zelfliefde en zelfwaardering. Het individu gelooft niet meer in zichzelf, en faalangst is dan het resultaat van al deze teleurstellingen.
Levensfase
Als laatste hebben we dan ook nog de levensfase. Een mensenleven bestaat uit fases. Nu is het zo dat jonge mensen die in de fase zitten van de puberteit of de fase van jong volwassenheid, kunnen onzeker zijn over zichzelf. In deze fases zijn mensen zichzelf vaak nog aan het ontdekken. Vooral in de puberteit kunnen mensen onzeker zijn over zichzelf. Het lichaam zit dan nog in het groeiproces, waardoor het lichaam onderhevig is aan veranderingen. Door deze veranderingen van het lichaam weten jonge mensen (zowel jongens als meisjes) zich vaak geen raad met hun eigen lichaam. Dit kan leiden tot onzekerheid en weinig zelfvertrouwen. In dit geval is weinig zelfvertrouwen een oorzaak van de levensfase namelijk de puberteit of jong volwassen fase.
Wat zijn de gevolgen van een gebrek aan zelfvertrouwen?
Door het negatieve zelfbeeld blijf je voortdurend twijfelen over jezelf en je eigen kunnen. De gedachte: ‘ik kan het niet’ of ‘het gaat hem toch niet worden, dus ik hoef er niet eens aan te beginnen’, zullen niet veel zelfvertrouwen opwekken. Door dan constant te blijven denken dat je iets niet kan zonder dit te proberen heeft dit weer als gevolg dat het negatieve denken op gang komt. De negatieve gedachten komen steeds meer op, en juist daar ligt het gevaar. Door dus juist niets te doen, en maar te blijven hangen in de gedachten van het niets kunnen, kom je niet uit deze spiraal. Het is zelfs erger, omdat het zelfvertrouwen hierdoor zeker niet door zal gaan groeien. Het zal alleen maar verder afnemen. Dat betekent ook dat wanneer je op een gegeven moment er toch voor kiest om toch iets te willen proberen, dat de kans van slagen zeer gering is. Hierdoor zullen nog meer negatieve gedachten op gang komen, waardoor het zelfbeeld nog verder onderuit gaat.
Gestructureerd negatief denken, kan leiden tot stress en psychische aandoeningen zoals
- Stressklachten
- Somberheid
- Overspannenheid of burn-outklachten
- Eenzaamheid
- Angst
- Slaapproblemen
- DepressieDaarnaast kunnen er ook nog lichamelijke klachten ontstaan. De therapie zal erop gericht zijn om met kleine realistisch haalbare stapjes een bepaald doel te bereiken. Bij het nemen van te grote stappen is het risico op falen te groot. Later volgt er in het blog meer informatie ten behoeve van de therapievormen.
Hoe kun je meer zelfvertrouwen uitstralen?
Het eerste wat je zal moeten leren is om jezelf te accepteren. Je zal het toch met jezelf moeten doen. Dus leer eerst om vriendjes te worden met jezelf.
Wees je bewust van je zwakke punten, maar wees vooral bewust van je sterke kanten. Ieder mens is wel ergens goed in. De een heeft gouden handjes en is technisch onderlegd, de ander kan uitstekend koken, weer een ander kan geweldig mooi zingen, en de volgende is een goede sporter. Zo kun je eindeloos doorgaan. Er is altijd wel iets waar je interesses en je kwaliteiten liggen. Ga daar naar opzoek, en benut je talenten. Als het je lukt om je kwaliteiten naar boven te halen ( al dan niet met professionele begeleiding), en als deze kwaliteiten optimaal worden benut, als dit dan ook nog eens tot een beginnend succesje zal leiden, krijg je hierdoor een goed gevoel. Een beginnend succes leidt vaak tot nog meer succes. Daar groeit dan het zelfvertrouwen weer van.
Om je te helpen het beste uit jezelf te halen staat ook mijn praktijk tot je beschikking. Neem dan gerust contact op met de praktijk via het contactformulier.
Woon je wat verder van de praktijk, geen probleem. Via beeldbellen kan iedereen geholpen worden.
Welke begeleidingsvormen worden gebruikt?
Voor uiteenlopende stress en/of (psychische) problemen of klachten kunnen mensen bij MindCure Coaching & Therapie terecht. Van alledaagse stressproblemen tot de wat zwaardere psychische aandoeningen. Er wordt hiervoor gebruik gemaakt van diversen therapeutische methodieken.
Voor de groei van zelfvertrouwen wordt in de meeste gevallen gebruik gemaakt van:
– coaching
– psychosociale therapie (counseling)
– oplossingsgerichte therapie
– cognitieve gedragstherapie
Coaching
Coaching is een lichte begeleidingsvorm. Het heeft vrijwel niets te maken met psychologische hulpverlening. Bij coaching worden je kwaliteiten in kaart gebracht. Dit doen we door o.a. effectief te kijken naar welke dingen jou belemmeren in je dagelijkse leven. Welke dingen zijn minder goed gegaan, en welke dingen zijn juist wel goed gegaan. Uiteraard ligt de focus op de dingen die wel goed zijn gegaan. Op die manier kunnen we samen kijken hoe we jouw bestaande potenties effectiever kunnen benutten. Coaching is dan ook een zeer effectieve begeleiding om je zelfvertrouwen te laten groeien.
Psychosociale therapie
Psychosociale therapie (counseling), niet te verwarren met psychotherapie. Hoewel de werkwijze hetzelfde is, is er verschil. Psychosociale therapie, het woord ‘psychosociaal’ zegt het al, is een lichte en laagdrempelige psychologische therapievorm gericht op het psychosociale. Dat wil zeggen: problemen die je in het dagelijks leven kunt tegenkomen, zoals bijvoorbeeld: op school, op de werkvloer, thuis bv relatieproblemen, op straat enz. Het verschil tussen coaching en psychosociale therapie is dat coaching direct gericht is op het behalen van resultaten, terwijl bij psychosociale therapie naast het coachingselement, eerst wordt gekeken naar de psychische klachten die een bepaald probleem teweeg kan brengen.
Oplossingsgerichte therapie
Bij oplossingsgerichte therapie wordt er voornamelijk gekeken naar de sterke kanten van een cliënt, en deze gericht te benutten. De cliënt onderzoekt samen met de therapeut welke vaardigheden hij of zij al in huis heeft om zijn probleem aan te pakken. De therapie is pragmatisch, resultaatgericht en kortdurend van aard. Deze werkwijze spreekt veel mensen aan. Je bent dus puur op eigen mogelijkheden en vaardigheden je koers aan het varen.
Cognitieve gedragstherapie
Bij CGT wordt er gekeken hoe gedachten je emoties en gedrag kunnen beïnvloeden. Door anders en gunstiger te leren denken, kunnen op die manier de emoties en het gedrag positief beïnvloed worden. Bij angst is het voornamelijk de overtuiging die angst veroorzaakt. De overtuiging zorgt dan dat je bij voorbaat al bang bent om je huis te verlaten. Bij CGT wordt er gekeken naar deze gedachten en overtuigingen om te kijken hoe je anders tegen deze angst kan aankijken. Er wordt dan gekeken welke gedachten en overtuigingen op echte waarheid berusten. Deze kunnen waar zijn, maar ook is het mogelijk dat deze gedachten en overtuigingen een gedeeltelijke waarheid bevatten. Het kan ook zijn dat de gedachten helemaal geen waarheid bevatten. Door te kijken naar de gewaarwording van deze overtuigingen kun je er gunstiger naar kijken, en de angst om te falen hiermee wegnemen.
Samenvattend
Voor zover het via een blog mogelijk is, hoop ik dat ik je op deze manier een klein beetje heb kunnen helpen om je zelfvertrouwen te laten groeien. Ik heb je zowel informatie als tips gegeven om je hierbij te helpen. Ik heb het achtereenvolgend gehad over: wat zelfvertrouwen is, wat de verschillen zijn tussen mensen met en zonder zelfvertrouwen, wat de mogelijke oorzaken zijn van een gebrek aan zelfvertrouwen, wat de gevolgen kunnen zijn van te weinig zelfvertrouwen, en tot slot hoe je zelfvertrouwen kan ontwikkelen. Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad.
Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog: ‘hoe krijg ik meer zelfvertrouwen?’ Hoewel deze relatief simpele tips waarschijnlijk niet tot het gewenste effect zullen leiden, doe je er in dat geval verstandig aan om een coach op te zoeken. Hij of zij zal je dan begeleiden om samen met jou het beste uit jezelf te halen. Ook in mijn praktijk kun je terecht voor coaching. Neem dan gerust contact op.
Woon je verder van de praktijk? Geen probleem via online-hulp zijn we heel Nederland en Vlaanderen van dienst.
Succes met de groei van je zelfvertrouwen, en zoals ik ieder blog afsluit, zorg goed voor jezelf…
Tekst: René E. Jansen
coach, therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T