Ik voel me zielig

Voor de gene die het blog zoeken: ‘waarom vind ik mijn lichaam zo lelijk, kunnen doorklikken of drukken op deze link: ‘Waarom vind ik mijn lichaam zo lelijk?’ Voor de gene die het blog zoeken: ‘iedereen vindt me raar‘ kunnen doorklikken of drukken op deze link. Excuus voor het ongemak!

Deze blog is bedoeld voor mensen die zich om onbekende redenen zielig voelen. Is er al sprake van een vastgestelde diagnose van depressie of burn-out, daarvoor is dit artikel helaas niet geschikt!

Waarom voel ik me zo zielig?

Dat je je zo zielig voelt kan vele oorzaken hebben. Het feit is wel dat wanneer je je zielig voelt, dit nog niet hoeft te betekenen dat je daadwerkelijk zielig bent. Dat zijn twee verschillende dingen. Vaak luidt het advies: ‘volg je gevoel dan komt alles goed.’ Je gevoel leidt je langs de juiste wegen. Maar is dat wel zo? Nee helaas, mensen die mijn blogs volgen weten inmiddels dat het met het gevoel niet altijd goed zit. Bijvoorbeeld als het gaat om een depressie of burn-out, is het niet heel verstandig om je gevoel te blijven volgen. Als je je gevoel wel zou blijven volgen, is de kans groot dat je de hele dag in bed blijft liggen. Op die manier kan niemand uit een depressie of burn-out ontkomen. Ook al is dit in zo’n geval extreem moeilijk, je zal toch in actie moeten komen.

Ook in het geval van ‘je zielig voelen’, is het het beste om je gevoel niet te geloven. Mensen gaan er altijd vanuit dat hun gevoelens en/of gedachten waarheid zijn. Dat zal in de meeste gevallen zo zijn, maar niet altijd. Hoe meer dat jij gelooft in je ‘zieligheid’, hoe zieliger je gaat voelen. Misschien heb je de uitdrukking weleens gehoord: ‘Daar waar je je aandacht op richt groeit.’ Dat is werkelijk zo. In negatieve, maar ook in positieve zin. Want als je de hele dag alleen maar denkt aan positieve dingen, ga je je ook positief voelen. Je zit dan lekker en comfortabel in je vel. Je voelt je goed, en kan de hele wereld aan. Maar ga je de hele dag alleen maar denken van:

Ik kan niks
Het zal me nooit lukken
De hele wereld is tegen mij
Niemand vind mij leuk
Ik voel me zo zielig

Enzovoort. Dan ga je je hierdoor niet bepaald beter door voelen. Dus… hoe meer je denkt hoe zielig dat je bent, hoe zieliger je gaat voelen.

Wat is de oorzaak van het zielig voelen?

Natuurlijk kunnen we alle negatieve emoties gaan negeren en er verder geen aandacht aan besteden. Dat is een manier, maar ook dit is niet helemaal de bedoeling. Het is niet de bedoeling om aan alle negatieve emoties zomaar voorbij te gaan. Zo simpel werkt het nu ook weer niet. Het is echter wel van groot belang om proberen te achterhalen waar die zieligheid en somberheidsgevoelens vandaan komen. Waarom voel je je precies zielig? Wat mis je in je leven? Misschien heb je gebrek aan sociale contacten, mogelijk heb je gebrek aan de onmisbare levensdoelen. Probeer dit voor jezelf uit te zoeken. Wellicht is er iemand in je omgeving die je daarbij kan helpen.
Somberheidsgevoelens veroorzaakt door de Coronacrisis zijn afkomstig door een duidelijke oorzaak. Je weet hoe het komt dat je je zo ellendig voelt. Er worden veel vrijheidsbeperkingen opgelegd. En de één kan daar prima mee omgaan, terwijl de ander hier psychisch aan onderdoor gaat. De één kan prima alleen zijn, terwijl voor de ander sociale contacten onmisbaar zijn. Vooral jongeren hebben het moeilijk met deze beperkingen, omdat ze geblokkeerd worden in hun ontwikkeling. Zonder deze activiteiten met leeftijdsgenoten zijn ze zichzelf niet meer.

Waarom kan de één beter tegen alleen zijn dan de ander?

Zoveel mensen, zoveel karaktereigenschappen. Als iemand goed alleen kan zijn, dan komt dit omdat deze mensen kijken naar mogelijkheden. Zij staren zich niet blind op wat niet (meer) mogelijk is. Nee, zij leggen de focus op wat wel mogelijk is. Onmogelijkheden zijn voor deze mensen niet belangrijk en tellen dan ook niet mee. Het heeft ook geen enkele zin om de aandacht te leggen op wat niet mogelijk is. Als je continu je focus richt op activiteiten die niet meer mogelijk zijn, dan voel je je hierdoor uiteindelijk gewoon ronduit kloten. Je gaat je daardoor steeds somberder voelen, Dat kan ook niet anders. Ik gaf al eerder aan, waar je aandacht op richt groeit. Als je constant denkt van: ‘Nou daar zit ik hier heel de avond thuis, terwijl ik anders lekker met vrienden op stap was gegaan. ‘ of ‘Ik had nu vanavond lekker naar het voetballen kunnen gaan, nu zit ik hier saai thuis op de bank televisie te kijken’ Dan zal je je hierdoor niet heel prettig gaan voelen. En ook al ben je alleen, en ook al zijn mensen gezelschapsdieren waar helemaal niks mis mee is, er zijn altijd mogelijkheden om jezelf te vermaken. Je moet ze alleen wel vinden…
Met dergelijke gedachten ga je uiteindelijk jezelf beperken. De ruimte tot mogelijkheden wordt dan steeds kleiner, tot het moment dat je ze helemaal niet meer ziet. Om echte psychische ellende te voorkomen wordt het dan de hoogste tijd dat je anders gaat leren denken. Je zal dus je mind-set moeten veranderen. Hoe doe je dat? Zoals ik al eerder aangaf, je kijkt vooral naar positiviteit en mogelijkheden. Veel mensen zien geen mogelijkheden. In dat geval doe je er goed aan om contact met met ons op te nemen. Wij begeleiden je dan bij het proces om je ongebruikte mogelijkheden op te sporen.

Wat kan er gebeuren als je niets veranderd aan negatieve gedachten en emoties?

Ik heb je zojuist uitgelegd dat wanneer je in een flow zit met vrijwel uitsluitend negatieve gedachten, dat somberheidsgevoelens steeds sterker worden. Een mens zit nu eenmaal zo in elkaar dat we ons prettig willen voelen. Nare gevoelens willen we niet. Maar als je continu alleen maar bezig bent met pessimisme, negativiteit en aan dingen denken die volstrekt onmogelijk zijn, dan ga je je hierdoor zeer somber en ellendig voelen. Maar door anders te leren denken, kun je in staat worden gesteld om een depressie aan te voelen komen, te voorkomen.

Hoe voorkom ik dat ik me

zielig voel?

De meeste mensen geloven al hun gedachten zonder enige twijfel. We nemen zonder enige vorm van twijfel alle gedachten die voorbij komen maar voor waar aan. Gedachten vertellen immers altijd de waarheid. Maar is dat eigenlijk wel zo? De meeste gedachten bevatten in ieder geval gedeeltelijke waarheid. Als je bijvoorbeeld getreiterd wordt op school of op het werk, dan kun je moeilijk jezelf voor de gek houden om dan te zeggen ‘Nee dat is niet zo, ik word niet gepest. Mijn gedachten zijn onzin.’ In zo’n geval is een gedachte 100 procent waarheid. Maar als je dan denkt hoe zielig dat je bent, hoeft dit natuurlijk niet altijd waar te zijn. Dat je je zielig voelt, hoeft niet te betekenen dat je daadwerkelijk zielig bent. Maar doordat je jezelf zielig voelt, geloof je ook echt dat je zielig bent, en krijg je ook steeds meer negatieve gedachten over jouw zelfbeeld. En hoe meer die flow van pessimistische gedachten blijven stromen, hoe meer dat je gelooft dat deze gedachten waar zijn. Je gaat dan ook echt geloven dat je een mislukkeling bent, dat niemand je leuk vindt, dat de hele wereld tegen je is, dat je je zielig voelt enz. Het leren gedachten anders te interpreteren is het fundament van cognitieve gedragstherapie. CGT is erop gericht om gedachten zoveel mogelijk anders te leren interpreteren. Het leren een andere logische benadering te vinden voor de gedachten die bij je opkomen. Doordat je de gedachten anders en positiever leert interpreteren, ga je je hierdoor automatisch ook beter voelen. Want gedachten en emoties gaan hand in hand. Het is een onafscheidelijk duo.

Psychologische hulp bij somberheid

Toch is het niet zo makkelijk om op eigen kracht zomaar, zonder enige vorm van begeleiding anders tegen je gedachten aan te leren kijken. Het is ook geen natuurlijk proces om je gedachten te evalueren op waarheid. Als jij een automatische gedachte krijgt ga je niet uitgebreid nadenken van: ‘Hmmm, is deze gedachte wel waarheid?’ Dat doet eigenlijk niemand. Ook ik zelf niet. Om hier een psychologisch verhaal op te hangen is hartstikke leuk en interessant wellicht, maar we moeten wel realistisch blijven. Bij het evalueren en interpreteren van gedachten is in de meeste gevallen wel wat begeleiding nodig. Je wordt dan geleerd om een gedachte anders te benaderen. Er wordt dan gekeken naar de gevoelens die de gedachten opwekken, maar ook om de gedachten anders te leren interpreteren. Is de interpretatie van hoe jij tegenover die gedachten aankijkt voor jou wel gunstig en is deze interpretatie wel de juiste? Om het onderwerp van dit artikel te gebruiken: Ben jij echt wel zo zielig als jij denkt dat je bent? Of komt deze gedachte wellicht voort uit bijvoorbeeld eenzaamheid, heb je een gebrek aan sociale contacten of levensdoelstellingen of misschien ben je niet gelukkig met je leven zoals je die op dit moment leidt. Mogelijk zit je in een beginnende depressie of burn-out, als er nog geen traject loopt, en je hebt last van ernstige somberheidsklachten, dan raad ik je aan om dit te bespreken met je huisarts. Hij of zij zal je dan doorverwijzen naar de juiste psycholoog.
Kom je hier niet aan uit? Neem dan gerust contact met me op. Woon je wat verder van de praktijk? Geen probleem, via beeldbellen kunnen we heel Nederland en Vlaanderen onze laagdrempelige en zelfs anonieme psychologische hulp aanbieden.

Samenvattend

Tot slot hoop ik dat ik je op deze manier wat heb kunnen helpen met het ‘zielig voelen’, en dan vooral door er wat afstand van te kunnen doen. Ik heb het gehad over: waarom voel ik me zo zielig? Wat de oorzaak kan zijn van het zielig voelen, wat er kan gebeuren als je niets veranderd aan je negatieve gedachten en gevoelens, hoe voorkom je dat je je zielig voelt? En tot slot heb ik de psychologische therapievormen besproken.

Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog. Mocht je meer willen weten, laat het me weten. Dan nog een laatste advies: mocht je je daadwerkelijk zielig voelen? Probeer hier verandering in te brengen. Lukt dit niet zelfstandig? Neem dan beslist contact met mij of je huisarts op, maar doe er in ieder geval iets aan. Blijf er in ieder geval niet mee rondlopen!
Wat je ook doet, zorg goed voor jezelf…

Tekst: René E. Jansen

coach, therapeut, psycholoog

MindCure Coaching & Therapie