Deze blog is bedoeld voor mensen die door hun huidaandoening in psychosociale en/of psychische problemen terecht zijn gekomen. Er wordt te weinig aandacht besteed aan de psychische gevolgen die chronische huidaandoeningen kunnen veroorzaken. De problemen die huidaandoeningen op psychosociaal vlak veroorzaken worden dan ook onderschat. Huidproblemen zorgen niet alleen voor veel irritatie als pijn en jeuk, ook kampen veel huidpatiënten met klachten als: somberheid, eenzaamheidgevoelens tot aan depressies aan toe.
Met name op het sociale vlak als werk, sport en sociale contacten leiden huidaandoeningen tot veel psychisch leed. In deze blog wordt aandacht besteed aan het psychosociaal en psychologisch disfunctioneren als gevolg van huidziekten.
De Vitiligoshop is een webshop speciaal voor mensen met deze huidziekte. Verderop in het blog staan nog meer advertenties van camouflage en zelfbruiningsproducten afgebeeld. Uiteraard zijn deze afbeeldingen aanklikbaar. MindCure C & T heeft geen enkel financieel belang bij een eventuele aankoop. Het publiceren van deze mooie producten heeft puur als doel om jou te helpen de vlekken wat minder zichtbaar of onzichtbaar te maken.
Hoe belangrijk is het uiterlijk?
Het uiterlijk is voor de meeste mensen ontzettend heilig. Iedereen wil er zo goed mogelijk uit zien. Dit gaat tot hoge leeftijd nog steeds door. Wanneer het uiterlijk als gevolg van een ongeluk, bijvoorbeeld door een brand, of een natuurlijke huidaandoening wordt aangetast, betekent dit een enorme impact op cosmetisch en psychologisch vlak.
Zo kan de huidaandoening het uiterlijk in ernstige mate ontsieren door afwijkingen als bijvoorbeeld:
- uitslag
- puistvorming/bulten
- schilfers
- pigmentverlies
- rode vlekken
De zichtbaarheid van de huidaandoening veroorzaakt op zich al veel onzekerheid, maar dit wordt nog verergert door de bijkomende klachten als pijn en jeuk. Het gevolg van de pijn en jeuk zijn dan vaak slaapproblemen, vermoeidheidsklachten en concentratieproblemen. Het gevoel van ongelukkigheid overheerst dan.
Emoties
Door huidaandoeningen kunnen allerlei emoties en gevoelens ontstaan. Voorbeelden hiervan zijn:
- schaamte
- verdriet
- frustratie
- boosheid
- onbegrip
- onzekerheid
- angst
- somberheidsklachten
- eenzaamheidsgevoelens
Door de schaamte, onzekerheid en angsten kunnen mensen de sociale omgeving gaan verwaarlozen. Door de schaamte durft de persoon niet meer naar buiten en voelt hij/zij zich dan prettiger door uit het zicht van anderen te blijven, en trekt zich terug. Dit wordt dan gedaan uit zelfbescherming. ‘Als niemand me ziet dan hoef ik me ook niet te schamen.’ Het probleem hiervan is, dat er een grote kans is dat de psychische problemen niet minder zullen worden, maar juist toe zullen nemen. Door het langdurig afzonderen kunnen eenzaamheidsgevoelens, maar ook depressies ontstaan.
Ook zal een patiënt door de huidaandoening zich niet in zomer of badkleding durven in het openbaar durven te begeven. Het heeft echter niet alleen met gebrek aan durf te maken. Sommige huidziekten worden verergerd wanneer de huid in direct contact komt met de zon. Ook zal de pijn en/of jeuk toe gaan nemen. Met name mensen met Psoriasis leiden ondraaglijke pijn als het in direct contact komt met zonlicht en warmte. Maar ook bij vitiligo kunnen mensen hun huid beter niet te lang in direct contact houden met de zon, omdat de ongepigmenteerde huid makkelijk kan verbranden. Vitiligo betreft een pigmentstoornis waarbij er witte vlekken ontstaan met name in het gezicht, op handen en voeten.
Onderzoek
Er zijn onderzoeken gedaan naar de effecten van psychische klachten als gevolg van huidaandoeningen. Met name Denemarken en Zuid-Korea hebben hier onderzoek naar gedaan, en uit deze onderzoeken is inderdaad gebleken dat mensen met huidaandoeningen meer vatbaar zijn voor depressies dan mensen die zonder huidaandoening door het leven gaan.
Wat van deze onderzoeken nu precies het nut is geweest, dat mag Joost weten. Ik denk dat Ieder logisch denkend mens met een normaal gemiddeld iq zelf ook wel kan beredeneren dat een mens met een ernstige huidaandoening, die daarnaast ook nog een helse pijn en jeuk moet doorstaan, aanzienlijk minder gevoelens van geluk zal ervaren dan iemand zonder huidaandoening.
Het is wel zo dat de ene patiënt beter met zijn of haar huidziekte om kan gaan dan de ander. De reden dat de ene persoon makkelijker om kan gaan met zijn huidziekte heeft voor een belangrijk deel te maken met persoonlijke ervaringen, relaties, karakter, gedachten, overtuigingen, etnische afkomst en opvoeding.
Stress
We weten allemaal wel wat stress is. Dat huidpatiënten met stress en psychische problemen te maken kunnen krijgen zal tot zover wel duidelijk zijn. Andersom is het ook mogelijk. Stress kan juist lichamelijke aandoeningen en ziekten uitlokken. Zo kan stress onder andere het immuunsysteem verminderen. Met name bij Vitiligo, waar men nog steeds niet achter is wat nu de echte oorzaak is van deze pigmentstoornis, is gebleken dat stress de aandoening juist uitlokt. De meest aannemelijke theorie is dat Vitiligo een auto immuunziekte is, waarbij het lichaam de lichaamseigen cellen niet verdedigd, maar juist aanvalt. Zo veroorzaakt stress nog veel meer lichamelijke en geestelijke ellende. Voor deze blog gaat dit echter te ver. Dit omdat deze blog gericht is op het onderwerp huidziekten en de mogelijke psychische gevolgen daarvan.
Heb je vitiligo en wil je graag je witte vlekken minder zichtbaar of zelfs volledig onzichtbaar maken? Dan heb ik goed nieuws voor je. Er zijn namelijk camouflage en zelfbruiningsproducten die je kunnen helpen de witte vlekken te verbergen. Zodat ook jij weer met een korte broek de straat op durft.
Onderstaand een aantal producten van de VitiligoShop. Klik eens op een product, je komt dan automatisch op de website van de VitiligoShop uit.
Psychosociale problemen
Veel huidpatiënten hebben te maken met psychosociale problemen. Het is dan van groot belang, dat om erger te voorkomen de patiënt hier niet mee rond blijft lopen. Doet de patiënt dit wel, dan loopt hij/zij kans op ernstigere psychologische aandoeningen. Het is belangrijk om een depressie altijd op tijd aan te voelen komen. Voorkomen is voor alles het beste, maar vooral als het gaat om depressies en burn-out. Als je daar eenmaal mee te maken krijgt, dan kan de behandeling hiervan, en het genezingsproces lang gaan duren. Voor de meeste mensen is het lastig om een depressie aan te voelen komen, daarom is het altijd onverstandig om met psychosociale dan wel psychologische problemen door te blijven lopen alsof er niets aan de hand is.
Ook voor dermatologen en huisartsen is een belangrijke taak weggelegd om psychosociale en psychische problemen te signaleren, om hierop zo snel mogelijk actie op in te zetten. Dit is niet altijd even gemakkelijk omdat veel huidpatiënten niet een ziektebeeld hebben waar de huisarts iets aan zou kunnen herkennen.
Daarnaast proberen veel huidpatiënten de afwijkende plekken te verbergen door gebruik te maken van camouflagecrèmes. Voor met name Vitiligo zijn er veel producten op de markt. Sommigen zelfs met zeer goed resultaat. Het doel van deze producten is om de ongepigmenteerde huid (witte plekken) te verbergen. Desondanks kunnen deze patiënten nog steeds psychosociale problemen ondervinden van hun huidziekte.
Huidpatiënten kunnen te maken krijgen met bijvoorbeeld stemmingswisselingen en gedragsverandering. Alertheid is dan geboden om deze signalen in een vroeg stadium op te kunnen sporen. Dit gebeurd nu ook al, door middel van verschillende vragenlijsten. Via deze vragenlijsten kan er dan aan het licht worden gebracht of er sprake is van psychosociale en/of psychologische problematieken. Op deze manier kan de huisarts of dermatoloog inschatten of er daadwerkelijk hulp of therapie noodzakelijk is.
Als je dit gelezen hebt, en je denkt bij je zelf: misschien behoor ik wel tot de groep mensen met psychische problemen als gevolg van een huidziekte. Neem in dat geval contact op je met je huisarts, counselor, psycholoog. Je kan ook contact met deze praktijk opnemen voor een gratis persoonlijk advies. Blijf er in ieder geval niet mee rondlopen.
De therapeutische mogelijkheden
Er zijn een aantal zeer effectieve therapeutische methodes ter behandeling van psychosociale problemen, of psychologische problemen. Ik zal er een aantal benoemen.
- psychosociale therapie (counseling)
- mindfulness
- cognitieve gedragstherapie
Psychosociale therapie
Bij psychosociale therapie niet te verwarren met psychotherapie, wordt het zelf oplossende vermogen gestimuleerd. Door deze verhelderende pragmatische therapievorm is de focus meer gericht op eigen mogelijkheden en vaardigheden.
Mindfulness
Mindfulness is een zeer effectieve therapeutische training. Problemen zijn niet altijd op te lossen. Deze zullen we moeten leren accepteren. Bij mindfulness gaat het erom dat je gewoon mag zijn wie je bent. Niemand is perfect, jij niet, ik niet, niemand niet. En dat is goed zo. Het ‘zijn’ in het hier en nu is voldoende. Door gedachten en gevoelens te leren accepteren, en het te laten zijn voor wat het is, wordt je geleerd ook je huidaandoening te accepteren.
Van mindfulness bestaat ook een cognitieve variant.
Cognitieve gedragstherapie
Bij cognitieve gedragstherapie (CGT) wordt er gekeken hoe je anders kan leren denken. Een bepaalde gedachte veroorzaakt een emotie. Door CGT in te zetten leer je op een andere en gunstigere manier tegen een bepaalde gedachte of gebeurtenis aan te kijken.
Tot slot
Deze blog ging over de psychologische problemen als gevolg van huidziekten. Ik hoop dat ik je op deze manier heb kunnen uitleggen wat een huidaandoening op psychosociaal en psychologisch gebied teweeg kan brengen. Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad.
Mocht je het gevoel hebben dat het nu mentaal al niet zo goed met je gaat, schroom niet en neem gerust contact op met de praktijk. We zijn er om je te helpen. Je kan natuurlijk ook contact opnemen met je huisarts. Blijf er in ieder geval niet mee rondlopen! Wat je ook gaat doen, zorg goed voor jezelf…
Tekst: René E. Jansen
coach, therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T
