Wat kan ik doen tegen mijn somberheid?
Iedereen is zo af en toe weleens somber. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een tragische gebeurtenis. Met somberheid is op zich zelf niets mis. Het wordt anders als je een langere periode somberheid ervaart. Dan kan het goed mogelijk zijn dat er iets niet in orde is. In feite is somberheid een voorstadium van een naderende depressie. Het is dus belangrijk om hier niet mee rond te blijven lopen. Maar juist om in actie te komen.
In deze blog geef ik je zoveel mogelijk informatie en tips om je te helpen met je sombere gevoelens.
Onderwerpen die in dit artikel worden behandeld zijn
- Waarom voel ik me zo somber?
- Waar komt somberheid vandaan?
- Wat zijn de oorzaken van somberheid?
- Hoelang duurt somberheid?
- Wat is het verschil tussen somberheid en depressie?
- Wat voel je als je somber bent?
- Wat moet je doen als je je somber voelt?
- Welke vitaminen bij somberheid?
- Hoe kom ik van sombere gedachten af?
Dus lees vooral verder.
Somberheid is een emotie, net als je je eenzaam kunt voelen. Het uit zich dan meestal in nergens zin meer in hebben, weinig of geen interesse hebben in activiteiten en sociale contacten. Je hebt weinig energie. Ook komt piekeren voor met het mogelijke gevolg dat je hierdoor slecht slaapt. De gedachten die door je hoofd gaan zijn veelal negatief. Positieve dingen zie je bijna niet meer.
Waar komt somberheid vandaan?
Somberheidsklachten zijn net als depressieklachten voor een deel genetisch bepaald, ook persoonlijke eigenschappen kunnen een rol spelen met betrekking tot kwetsbaarheid voor somberheid.
Wat zijn de oorzaken van somberheid?
Somberheidsklachten zijn net als depressieklachten voor een deel genetisch bepaald, ook persoonlijke eigenschappen kunnen een rol spelen met betrekking tot kwetsbaarheid voor somberheid.
Oorzaken van somberheid kunnen zijn:
- Seizoensgebonden (bijvoorbeeld door een winterdepressie)
- Geen of weinig zelfvertrouwen
- Nooit tevreden zijn over jezelf
- Door een lichamelijke chronische aandoening
- Door een psychische chronische aandoening
- Depressie
- Burn-out
- Negatieve gebeurtenissen
- Overlijden van een dierbare
- Werkloosheid
- Gebrek aan levensdoelen
- Eenzaamheid
- Financiële problemen
Hoelang duurt somberheid?
Hoelang de somberheid duurt heb je voor een groot deel zelf in de hand. Met somberheid hebben we allemaal weleens te maken. Als dingen niet verlopen zoals je het graag zou willen, dan wordt je daar behoorlijk moedeloos van. Als die moedeloosheid een somber gevoel veroorzaakt, is er op zich ook nog niet direct iets mis. Als je de volgende dag weer iets positiefs mag ervaren, dan zou het zomaar kunnen dat de somberheid vanzelf weer over gaat. Dit wordt anders wanneer de somberheid langer gaat duren. Als de somberheid een meer gestructureerd karakter krijgt, en je al een aantal dagen met de somberheid opgescheept zit, dan wordt het tijd om tot actie te komen.
Somberheid ontstaat namelijk niet alleen wanneer dingen even niet gaan zoals je het graag zou willen. Het kan ook zijn dat de somberheid de oorzaak is van een ernstiger probleem. Zoals de problemen die ik eerder in het blog al heb opgesomd. Als het resultaat hiervan is dat je te maken krijgt met structurele negatieve gedachten, en je eigenlijk ook geen positiviteit meer ziet, dan wordt het wel een probleem. Omdat somberheid en depressie ontstaan door stelselmatig negatief denken heeft Iemand met somberheid en/of depressie geen kijk meer op positieve dingen. Die bestaan niet meer. Alles is negatief. Het moge duidelijk zijn dat je je hierdoor niet bepaald beter door gaat voelen. Je gaat je zelfs alleen maar slechter en slechter voelen. Dan wordt het de hoogste tijd om tot actie te komen, dit om erger te voorkomen. Een depressie verloopt namelijk in fases. In de volgende alinea wordt daar dieper op in gegaan. Hoelang de somberheid duurt is voor een groot deel afhankelijk van jezelf en in hoeverre jij bereidt bent om tot actie te komen om hiermee de somberheid te stoppen.
Wat is het verschil tussen somberheid en een depressie?
Somberheid kan een voorbode zijn van een depressie. We zijn allemaal wel een keer somber. Bijvoorbeeld wanneer er meer dingen tegen zitten dan dat het mee zit. Dat je een keer somber bent, kan dus geen kwaad. Maar wanneer de somberheid langer dan twee weken duurt, en de somberheid belemmert je in je dagelijkse functioneren, dan kan er sprake zijn van een (beginnende) depressie.
Hoe moeilijk het ook is, is het toch van groot belang om in actie te komen. Het maar laten voor wat het is en maar toe blijven geven aan je somberheid is niet de manier om van je somberheid af te komen. In veel situaties wordt er aangeraden om je lichaam en je gevoel te volgen. Maar niet in het geval van somberheid. Als je mee blijft gaan met de sombere gevoelens, kom je niet van je somberheid af. Sterker nog: je bent het juist aan het versterken. Een depressie kan zich in verschillende vormen voltrekken. Het begint met een lichte depressie waarbij je nog redelijk kan functioneren tot de dagelijkse activiteiten. Maar wanneer een lichte depressie wordt genegeerd kan deze uitgroeien tot een zwaardere depressie. Waarbij je tot vrijwel niets meer in staat bent. Je bent niet meer in staat om te werken thuis of buitenshuis. Ook de verzorging van de kinderen zal te wensen overlaten. Het is dus van groot belang om alert te zijn en in actie te komen, om erger te voorkomen.
Wat voel je als je somber bent?
Omdat somberheidsklachten een beginstadium kunnen zijn van een nadere depressie moeten we deze twee stadiums niet door elkaar gehaald worden. Het is natuurlijk mogelijk dat de somberheidsklachten het stadium depressie al hebben bereikt. Somberheid geeft een neerslachtig down gevoel. Je hebt nergens zin meer in. Je ziet geen positieve dingen meer, eigenlijk is alles negatief. Lachen is niet meer mogelijk, je hebt er gewoon geen behoefte aan. Dit gaat vaak gepaard met slecht slapen. Aan het uiterlijk is het ook vaak waarneembaar dat het niet goed met je gaat. Meegaan met deze sombere gevoelens is af te raden. Hoe zeer het lichaam schreeuwt om rust en in bed te willen blijven liggen, kun je het beste hier niet aan toe blijven geven. Zo maak je de kans alleen maar groter dat de somberheid een depressie wordt. Wat je kan doen om de somberheidsklachten de kop in te drukken ga ik je zo uitleggen aan de hand van een aantal tips.
Wat moet je doen als je je somber voelt?
- Krop je gevoelens niet op
Omdat je natuurlijk weinig fut en energie voelt, en het liefst de hele dag in je bed blijft liggen, is dit niet het beste wat je kunt doen. Probeer met een betrouwbaar persoon te praten over je emoties, en alle dingen die je bezig houden. Het lucht op. Je kan je op die manier al een stuk beter gaan voelen. - Stop met vechten tegen je emoties.
Laat je emoties de vrije ruimte, ga hier dus niet tegen vechten. Want hoe meer je je verzet tegen de emoties hoe meer stress dit zal opwekken. Sta jezelf dus toe om je zelf ellendig te voelen. - Waar je je aandacht opricht en energie in steekt groeit.
Hoe meer aandacht je schenkt aan een bepaalde negatieve emotie of gedachte, hoe slechter je zal voelen. Andersom werkt het ook zo, hoe meer je denkt aan juist leuke en dus positieve dingen, hoe beter je zal voelen. Als je de hele dag denkt van: ‘Wat ben ik toch eenzaam en zielig’, hoe meer sombere gevoelens hierdoor zullen ontstaan. Probeer dus de aandacht te richten op positieve en leuke dingen in het leven. - Verwen je zelf eens een keer.
Probeer eens iets leuks te doen met jezelf. Het liefst met een vriend/vriendin/collega enz. Ga eens naar een sauna, of ga voor een massage.
- Kom in actie
Uiteraard heb je hier totaal geen behoefte aan, maar ondanks dat het niet prettig voor je voelt is dit wel een goede manier om van je sombere gevoelens af te komen. Ga er dus op uit, en zoek je sociale contacten op. Dit kan ook telefonisch, maar zorg ervoor dat je je niet blijft afzonderen van je sociale contacten. Ook een wandeling (liefst met zijn tweeën) kan al veel goeds doen. - Focus de aandacht op mogelijkheden
Vrijwel ieder mens heeft wel iets waar zijn sterke kant ligt. Het kan zijn dat deze mogelijkheden nog niet tot uiting zijn gekomen. Daarom kun je ook de aandacht leggen op prestaties die je in het verleden hebt begaan, en waar je dus gewoon trots op mag zijn. Leg dus vooral de aandacht op dingen die wel goed zijn gegaan in je leven. Kijk naar je mogelijkheden. Als dit niet lukt om zelfstandig deze sterke kanten naar boven te halen, dan kun je ook contact met de praktijk opnemen, zodat je hierin kan worden begeleid. - Sporten
Sporten, en dan met name hardlopen is een gebleken wetenschappelijk bewezen effectief middel tegen somberheid en/of depressies. Nu wil ik je natuurlijk niet gaan aanmoedigen om zomaar vanuit het niets te gaan hardlopen, want dit vergt behoorlijk wat opbouwende training en doorzettingsvermogen. Maar ook lichte sporten, zoals fietsen, sporten in de sportschool hebben een zeer positief effect ten aanzien van het mentaal welzijn. De sportschool nog wat meer, omdat naast het sporten ook de behoefte tot sociale contacten op die manier wordt bevredigd. - Gedachten komen en gaan
Heb het besef dat gedachten en gevoelens ook weer zullen verdwijnen. Het is een continu komen en gaan van gedachten en gevoelens.
Als deze tips geen of te weinig effect hebben, dan is het belangrijk dat je niet blijft rondlopen met dit sombere gevoel. Het kan dan zijn dat er al sprake is van een (beginnende) depressie of burn-out. Bespreek dit met je huisarts, uiteraard kan je ook bij deze praktijk op. Neem voor een persoonlijk advies gerust contact op met de praktijk. Waar het op neer komt: het maakt in principe niet zoveel uit met wie je je klachten bespreekt, als je ze maar bespreekt, want ermee rond blijven lopen is onverstandig.
Welke vitaminen bij somberheid?
Hoewel somberheid voortkomt uit negatieve gedachten en overtuigingen kunnen sommige vitamines bijdragen aan de vermindering van sombere stemmingen.
Welke zijn dat?
- Omega 3
- Vitamine D
- Vitamine B12
- Magnesium
Deze vitamines en mineralen kunnen je helpen om de somberheid te verminderen. Uiteraard is het wel van belang om deze vitaminesupplementen te gebruiken op natuurlijke basis, en niet op synthetische troep.
Hoe kom ik van sombere gedachten af?
Als je zelfstandig van de sombere gedachten af wil, dan is het belangrijk om vooral positieve dingen of activiteiten op te zoeken. Dingen doen waar je energie en blij van wordt. Hierdoor zullen de sombere gedachten vanzelf verdwijnen.
Het kan natuurlijk zijn dat de somberheidsklachten tegen een depressie aanhangen. Dan is er echt wel iets meer voor nodig dan het presenteren van een aantal kant en klare tips.
Het is dan niet alleen noodzakelijk om tot actie over te gaan, het is dan ook zeer noodzakelijk om snel tot actie over te gaan! Als namelijk de somberheidsklachten al in een vergevorderd stadium zitten, is de kans groot dat je met een enorme snelheid regelrecht op een depressie afstormt. Dit moet je gewoon echt niet hebben. Dat is niet goed voor je. Daarom is het advies om zo snel mogelijk te handelen!
We kunnen dit doen door een aantal therapeutische middelen in te zetten. Onderstaand heb ik de meest geschikte therapievormen voor je opgesomd.
Wat kunnen we doen?
Psychosociale therapie & Oplossingsgerichte therapie
Bij zowel Psychosociale therapie (ook wel Counseling genoemd) als bij oplossingsgerichte therapie wordt er voornamelijk gekeken naar de sterke kanten van een cliënt, en deze gericht te benutten. De cliënt onderzoekt samen met de therapeut welke vaardigheden hij of zij al in huis heeft om zijn probleem (somberheid) aan te pakken. Beide therapievormen zijn pragmatisch, resultaatgericht en kortdurend van aard. Deze werkwijze spreekt veel mensen aan. Je bent dus puur op eigen mogelijkheden en vaardigheden je koers aan het varen.
Mindfulness
Dagelijks komen er duizenden gedachten voorbij. Deze kunnen zowel positief als negatief zijn. Binnen mindfulness gaat het er om, hoe de cliënt deze gedachten ervaart. Wat doet het met de persoon en hoe gaat hij of zij er mee om? Door te leren mindful te worden, kun je vanuit deze staat van ‘zijn’ een gedachte herkennen als een gedachte die toevallig voorbij komt, zonder hier te diep in mee te gaan, of het nu gaat om een positieve of negatieve gedachte. Ook kun je door mindful te leren worden beter je grenzen aanvoelen. Binnen mindfulness gaat het dus om het ‘zijn’ in het hier en nu. Het gaat niet om het verleden, het gaat ook niet om de toekomst. Voor mindfulness gaat het om het heden. Bij mindfulness hoeft ook niets veranderd te worden. Binnen mindfulness gaat het om acceptatie. Mindfulness kan ook in de cognitieve variant worden uitgevoerd. Dit betreft dan een combinatie tussen mindfulness en cognitieve gedragstherapie.
Cognitieve gedragstherapie
Mocht er al reeds sprake zijn van een depressie dan is cognitieve gedragstherapie de beste therapievorm om van een depressie af te komen. Cognitieve gedragstherapie is een veel toegepaste therapievorm. Het betreft een combinatie van cognitieve therapie en gedragstherapie. Het cognitieve deel richt zich op de gedachtes en herinneringen van de cliënt, en het gedragstherapeutische deel richt zich vanzelfsprekend op het gedrag. Cognitieve gedragstherapie stelt niet de gebeurtenissen centraal, maar meer de gedachten die voor dissonantie kunnen zorgen ten aanzien van het gedrag. Om dit wat eenvoudiger te vertalen: Alle gedachtes zorgen voor een bepaald gedragspatroon. Door voornamelijk de negatieve gedachtes anders te leren interpreteren, leer je op een andere objectievere en gunstigere manier te kijken naar de gewaarwording. Op deze manier kan er verandering worden bereikt in de negatieve gevoelens en sensaties, zodat het negatieve denken hierdoor zal verdwijnen.
Samenvattend
Ik hoop dat ik je op deze manier wat informatie en tips heb kunnen geven om beter om te gaan met je somberheidsklachten. Als het zo is dat de somberheid het stadium van een depressie of burn-out hebben bereikt, dan kun je meer informatie vinden in mijn blogs: ‘Hoe kom ik van mijn depressie af?’ en ‘hoe kom ik uit mijn burn-out?’ Ik heb het gehad over de oorzaken van somberheid, wat de consequenties kunnen zijn van somberheid, ik heb een aantal tips gegeven om je somberheid te verminderen. Deze genoemde tips zijn uiteraard geen vervanging voor accurate begeleiding. In dit artikel heb ik het gehad over: Wat kan ik doen tegen mijn somberheid? Waar komt somberheid vandaan? Wat zijn de oorzaken van somberheid? Hoelang duurt somberheid? Wat is het verschil tussen somberheid en een depressie? Wat voel je als je somber bent? Wat moet je doen als je je somber voelt? Welke vitaminen bij somberheid? Hoe kom ik van sombere gedachten af?
Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog en je een laatste dringend advies mee te geven, nogmaals blijf niet lopen met je somberheidsklachten en uitzichtloze bestaan. Bespreek dit met je huisarts of neem contact met ons op.
Het is een advies, wat je ermee doet is helemaal aan jou. Het is immers jouw leven. Wat je ook beslist, zorg goed voor jezelf…
Tekst: René E. Jansen
coach, therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T