Eenzaamheid is een nare emotie. In dit artikel ga ik je alles vertellen wat je kan helpen om beter om te gaan met eenzaamheid. Ik geef zowel informatie als tips die je kunnen helpen om je minder eenzaam te voelen. Dus lees vooral verder…
Eenzaamheid komt veel voor
Iedereen voelt zich van tijd tot tijd weleens eenzaam. Daar is niets mis mee. Het wordt wel een probleem als je je structureel alleen of buitengesloten voelt. Maar eenzaamheid betekent niet altijd dat je werkelijk alleen hoeft te zijn. Ook mensen met een baan, een behoorlijke vriendenkring of zelfs in een relatie kunnen zich eenzaam voelen. Aan de andere kant, mensen die alleen zijn hoeven zich niet altijd eenzaam te voelen. Zij kunnen zelfs perfect gelukkig zijn. Eenzaamheid hoeft dus niet altijd te betekenen dat je letterlijk alleen bent.
Eenzaamheid kan ook ontstaan doordat je anders bent dan een gemiddelde persoon. Bijvoorbeeld hoogbegaafde mensen kunnen zich makkelijk eenzaam voelen. Door hun hoge intellectuele vermogen zijn ze voor de gemiddelde persoon anders. Zij worden dan vaak niet begrepen. Hierdoor kan de persoon zich buitengesloten voelen. Ook introverte mensen worden vaak als ‘anders’ gezien.
Het liefst maken we natuurlijk direct korte metten met dat eenzame gevoel, want we willen ons prettig voelen. Eenzaamheid geeft ons nu eenmaal een onprettig gevoel. Daar willen we dan zo snel mogelijk mee afrekenen. We sporen ons oplossende vermogen aan, en we gaan op zoek naar mogelijkheden. Doordat deze niet (direct) gevonden worden, voelen we ons steeds eenzamer en dus slechter.
Oorzaken van eenzaamheid
Om iets te doen aan je eenzame gevoelens, moet je eerst weten wat nu precies de oorzaken kunnen zijn van eenzaamheid.
Er zijn zeer veel oorzaken te vinden. Het verliezen van dierbaren, zoals een familielid (moeder, vader, oma, opa), vrienden, collega’s (door bijvoorbeeld het verlies van een baan), kunnen ook veel gevoelens van eenzaamheid opwekken. Ook de Coronamaatregelen hebben tot veel eenzaamheid geleid.
Om nog wat meer oorzaken te benoemen:
-
Alleenstaand (singles)
De meeste eenzaamheid komt voor bij mensen die alleen wonen. Hier is wel een onderscheid in te trekken, namelijk tussen alleenstaanden zonder relatie, en alleenstaanden met een (lat)relatie. De eenzaamheid komt dan logischerwijs het meest voor bij alleenstaanden zonder relatie. Een relatie, ook al bevindt deze zich op afstand, zorgt voor een bescherming tegen emotionele eenzaamheid.
-
Slechte relatie
Maar ook al heb je een relatie, dit hoeft niet te betekenen dat je je niet eenzaam kunt voelen. Als de relatie namelijk slecht verloopt, veel ruzie, misverstanden, de liefde is opgebrand enz. Dan kun je je eenzaam voelen binnen de relatie.
-
Scheiding
Bij een slechte relatie bestaat er uiteraard een reële kans dat deze uiteindelijk zal uitdraaien op een beëindiging van de relatie, of een echtscheiding. Vooral in het begin is dit een emotionele gebeurtenis. De persoon waar je jaren mee hebt samengeleefd gaat ineens zijn of haar eigen weg. Het leven met deze persoon eindigt. Je blijft dan alleen achter. Vooral mannen hebben vaak moeite met het zorgen voor zichzelf. Zelf eten koken, het complete huishouden runnen. Ook samen beslissen over moeilijke situaties is dan niet langer meer mogelijk. Je staat er dus alleen voor. Als kinderen in het spel zijn, zijn deze hiervan de dupe. Door het wegvallen van een ouder, kan de eenzaamheid bij hen ook voor problemen zorgen.
Andere oorzaken zijn te vinden in:
-
Gepest worden
Pesten is een vorm van psychische en/of lichamelijke mishandeling. De consequenties zijn groot, voorbeelden van emoties: met veel tegenzin naar je werk of school, gebrek aan zelfvertrouwen, angst, schaamte, verdriet enz. Dit alles leidt dan tot een groot gevoel van eenzaamheid.
Wordt je gepest, dan is mijn blog ‘hulp bij pesten‘ een tip. Ik geef hier informatie en tips wat je kan doen om van het pesten af te komen. Nog beter is het om contact met me op te nemen, zodat ik je op die manier persoonlijke hulp kan aanbieden.
-
Werkloosheid
Door het wegvallen van een baan kunnen mensen zich eenzaam voelen. Werk betekent niet alleen het verdienen van het dagelijks brood, maar het zorgt ook voor sociale contacten. Ook door de Corona-maatregelen geïntroduceerde thuiswerken kan bij sommige mensen voor eenzaamheid zorgen. Verder kunnen persoonlijke, lichamelijke en financiële beperkingen ook een gevoel van eenzaamheid veroorzaken.
Verdere oorzaken kunnen zijn:
- Financiële problemen
- Psychische en lichamelijke beperkingen, zoals dementie, invaliditeit, chronische pijn, chronische ziekten
Ook al zijn er aanwijsbare oorzaken te vinden voor eenzaamheid, toch hoeft eenzaamheid geen absolute waarheid te zijn. Dit klinkt misschien wat psychologisch, maar het wil zeggen dat eenzaamheid geen feit is, maar een emotie. Dat betekent dat er ook iets aan te doen is om de emoties te verminderen. Het is een gevoel die de ene keer heftiger aanwezig is dan de andere keer. Maar desondanks is eenzaamheid subjectief. Er zijn twee oorzaken die aan de basis ten grondslag liggen:
2. Emotionele eenzaamheid
Sociale eenzaamheid
Sociale eenzaamheid ontstaat wanneer je behoefte, en een gebrek hebt aan sociale contacten. Je hebt andere mensen nodig om je weer goed te voelen.
Emotionele eenzaamheid
Emotionele eenzaamheid ontstaat wanneer je voldoende sociale contacten hebt, maar toch voel je je eenzaam binnen een groep of relatie.
Wat zijn de mogelijke gevolgen van eenzaamheid?
Als er verder geen actie wordt ondernomen om de eenzame gevoelens te verminderen, bestaat de kans op psychische (en lichamelijke) problemen.
Zoals bijvoorbeeld:
- Meer stress, hierdoor kunnen ook lichamelijke kwalen ontstaan zoals hart – en vaatziekten
- Slaapproblemen
- Depressies
- Verzwakt immuunsysteem
- Dementie
Wat kan je doen tegen eenzaamheid?
Als eerste onderzoek je waar de eenzaamheid vandaan komt. Wat is precies de oorzaak? Misschien is de oorzaak te vinden in een gebrek aan sociale contacten. Verreweg de meeste (niet alle) mensen hebben een enorme behoefte aan sociale contacten. Dan kan de oorzaak ook te vinden zijn in te weinig richting (focus) in het leven. Je hebt dan geen doel in je leven. Dit kan een bepaald gevoel van ‘leegte’ geven. Als dit de oorzaak is, dan kan mijn blog ‘hoe kom ik aan een doel in mijn leven‘ waardevol voor je zijn. Onderzoek dus eerst zelf wat precies de oorzaak is van je eenzame gevoelens. Ga na wat je anders zou willen. Wat moet er gebeuren om je niet of minder eenzaam te voelen?
-
Leer om van je zelf te houden
Zelfliefde is de basis voor alle (psychische) problemen die een mens op zijn/haar levenspad kan tegenkomen. De liefde voor jezelf is in alle opzichten het fundament om beter om te gaan met moeilijke situaties.
-
Gedachten zijn maar gedachten
Gedachten komen en gaan. Bij mensen waar de psychische gesteldheid in harmonie is, zijn de gedachten de ene keer negatief, en de andere keer positief, dit komt dus met ups en downs. Bij mensen met een psychisch probleem of aandoening, zoals somberheid, eenzaamheid, depressie hebben de negatieve gedachten de overhand. Door te leren dat gedachten maar gedachten zijn, en hier niet altijd maar in te geloven kan je je negatieve gedachten verminderen. Blijf dus niet te lang hangen in het geloof van de eenzaamheid, want je bent niet eenzaam, je voelt je eenzaam. Dat is een fundamenteel verschil. Hoe meer aandacht wordt besteed aan het negatieve denken, hoe meer je erin gaat geloven, en hoe slechter je je gaat voelen.
Echter is het niet zo makkelijk om op eigen kracht, zonder begeleiding verandering van het denkpatroon te bereiken. In de meeste gevallen is hier training of therapie voor nodig.
Een aantal tips:
-
Vermijd Social Media
Als je eenzaam bent is het misschien heel verleidelijk om op Social Media te kijken zoals Facebook, Instagram, Snapchat enz, maar toch is het beter om dit vooral niet te doen. Dat komt omdat eenzame mensen erg ongelukkig kunnen worden door foto’s van anderen die op Facebook en Instagram worden getoond. Denk aan: vakantiefoto’s van een ander, foto’s van feestjes, foto’s waar twee geliefden op intieme wijze worden afgebeeld, trouwfoto’s enz. Dit kan voor een eenzaam individu erg kwetsend zijn. Op die manier wordt je geconfronteerd met het geluk van een ander. Je eenzame gevoelens worden op die manier alleen maar verergerd.
-
Vrijwilligerswerk
Door vrijwilligerswerk te doen toon je je goodwill. Ook is er bij een vrijwilligersorganisatie veel sociaal contact mogelijk.
Psychologische hulp bij eenzaamheid
Mochten de eenzame gevoelens al in een verder gevorderd stadium zitten, zoals somberheid en zelfs depressieve gevoelens, dan kan het noodzakelijk zijn om hulp te zoeken.
Het zou natuurlijk wel erg naïef zijn om te denken dat deze goedbedoelde kant en klare ‘doe-het-zelf’ tips jou wel even van je somberheid of depressieve gevoelens of klachten af zullen helpen.
Ieder mens is uniek en reageert op zijn eigen manier op psychologische moeilijkheden.
Om die reden kan het in sommige gevallen noodzakelijk zijn om psychologische hulp in te schakelen. Dit om ten eerste erger te voorkomen, en ten tweede je te helpen het balans weer terug te brengen.
Er zijn heel wat therapievormen geschikt om mensen met eenzaamheid te helpen.
Ik benoem nu de meest geschikte therapievormen:
- Oplossingsgerichte therapie
- Psychosociale therapie (counseling)
- Mindfulness
- Cognitieve gedragstherapie
Ook is een combinatie tussen deze therapievormen mogelijk.
De genoemde therapievormen zijn overigens niet volledig, er zijn zeker nog meer therapievormen om eenzaamheidsgevoelens te verminderen.
Samenvattend
Ik hoop dat ik je vraag ‘wat kan ik doen tegen mijn eenzaamheid?’ afdoende heb kunnen beantwoorden. Ik heb het gehad over: ‘wat kan ik doen tegen mijn eenzaamheid?’, dat je niet de enige bent die gevoelens van eenzaamheid ervaart, wat een oorzaak kan zijn van eenzaamheid, wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn van eenzaamheid, wat je zelf kan doen wanneer je je eenzaam voelt, en tot slot kwam de psychologische hulp aan bod.
Uiteraard is deze blog geen vervanging voor een persoonlijk afgestemde begeleiding. Ieder mens is anders, dus reageert iedereen op haar/zijn eigen manier op een emotie. Mocht mijn blog met de tips niet geholpen hebben om je eenzaamheidsgevoelens te verminderen, neem dan gerust contact op met de praktijk. Woon je verder van de praktijk? Geen probleem, via beeldbellen kunnen we iedereen in heel Nederland en Vlaanderen van dienst zijn.
Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog ‘wat kan ik doen tegen mijn eenzaamheid?’, en je nog een laatste advies mee te geven. Als je je daadwerkelijk eenzaam voelt, blijf er dan niet mee tobben. Kom in actie, en probeer verandering te brengen in je nare situatie. Lukt dit niet zelfstandig laat je je dan helpen door een professional, maar blijf er in ieder geval nooit te lang mee rondlopen. Dit alles om erger te voorkomen. Laat het dus niet zover komen. Hoe je het ook gaat doen, zorg goed voor jezelf…
Iedere week wordt op deze website een nieuw blog gepubliceerd. We doen niet aan nieuwsbrieven. Wil je je toch aanmelden voor een soort van kennisgeving dan kan dat. Via het contactformulier kun je je aanmelden en we sturen iedere week het nieuwste blog naar je toe.
Tekst: René E. Jansen
coach, therapeut, psycholoog
MindCure Coaching & Therapie
Copyright: MindCure C & T